Σε εξέλιξη βρίσκεται ο Θεατρικός Νοέμβρης της Θεατρικής Ομάδας της Παραμυθιάς, με τους διοργανωτές να πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει θεσμός.
Το πρώτο Ηπειρωτικό Συμπόσιο αποτελεί γεγονός, με τις εργασίες να είναι ήδη σε εξέλιξη.
Ταυτόχρονα οι διοργανωτές επιχειρούν να φέρουν το θέατρο στην καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Την ικανοποίησή του εξέφρασε ο Γιάννης Δημόκας, εκτιμώντας πως οι προσπάθειες αποδίδουν ήδη καρπούς, ευχαριστώντας παράλληλα όσους ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση.
Μεταξύ αυτών, την πρώτη μέρα του Συμποσίου, μίλησαν για το Θέατρο ο Άλκης Φάτσιος, ο Βαγγέλης Αθανασίου και ο Κώστας Φαρμασώνης, θέτοντας και αναλύοντας πτυχές για τον κοινωνικό ρόλο του θεάτρου, αλλά και για τη βιώσιμη ανάπτυξη του ερασιτεχνικού θεάτρου, όπως και το ρόλο που διαδραματίζει το θέατρο στην τοπική κοινωνία, αντίστοιχα.
Επιπλέον, ο δήμαρχος Τζουμέρκων, Γιάννης Σεντελές, αναφέρθηκε στο διττό ρόλο του, ξεκαθαρίζοντας πως αν ετίθετο δίλημμα δήμαρχος ή ερασιτέχνης σκηνοθέτης θα προτιμούσε τη δεύτερη ιδιότητα.
Έπειτα από πρόσκληση του Δημάρχου Σουλίου Ιωάννη Σπ. Καραγιάννη, στις 04-11-2022, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κα Λίνα Μενδώνη, συνοδεία των συνεργατών της, πραγματοποίησε εκτός προγράμματος επίσκεψη στον Ι.Ν. Παναγίας της Παραμυθίας στην Παραμυθιά.
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν επίσης ο Βουλευτής Θεσπρωτίας κ. Βασίλης Γιόγιακας, η Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου κα Σταυρούλα Μπραΐμη-Μπότση και αντιπροσωπεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο αυτής κ. Ιωάννη Χουλιαρά.
Η πρωτοβουλία της πρόσκλησης του Δημάρχου, την οποία η Υπουργός αποδέχτηκε με χαρά και ενδιαφέρον, προέκυψε κατά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με την Υπουργό στο Σούλι, σε ημερίδα αφιερωμένη στα αποτελέσματα του ερευνητικού έργου με τίτλο: Διερεύνηση του ευρύτερου ιστορικού χώρου Σουλίου: Ανάδειξη, Προστασία και Ανάπτυξη του Πολιτισμικού και Πολιτιστικού του Τοπίου, που υλοποιήθηκε έπειτα από συνεργασία της Περιφέρειας Ηπείρου με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Στόχος της επίσκεψης ήταν η ανάδειξη των εξαιρετικά σημαντικών προβλημάτων του ναού, κυρίως στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό αυτού.
Σε σύντομη συζήτηση που ακολούθησε την ξενάγηση της Υπουργού και των υπολοίπων προσκεκλημένων στο ναό από τον κ. Χουλιαρά, υπερτονίστηκε αρχικά ότι πρόκειται για ένα εκπληκτικό μνημείου, υψίστης θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας για τον τόπο.
Για τη συντήρηση, προστασία και ανάδειξή του, καθίσταται αναγκαία η σύνταξη μιας ολοκληρωμένης μελέτης με τη συνεργασία σειράς ειδικών επιστημόνων, για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση της οποίας, λόγω υψηλού εκτιμώμενου οικονομικού μεγέθους, συζητήθηκαν εναλλακτικοί τρόποι και πηγές χρημοτοδότησης.
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα εορτάστηκε την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022, στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού Θεοτόκου Ηγουμενίτσας η εορτή της Φωτοφόρου Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου όπου τελέσθηκε Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
Μετά τη Θεία Λειτουργία τελέσθηκε Δοξολογία επί τη Εθνική Επετείω των Νικητηρίων της 28ης Οκτωβρίου χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας κ.κ. Τίτου και παρουσία των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών του Νομού Θεσπρωτίας.
Ακολούθησε η επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως των ηρωικώς αγωνισαμένων και ενδόξως πεσόντων στο μνημείο των Ηρώων, κατάθεση στεφάνων από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και ο εορτασμός της επετείου ολοκληρώθηκε με παρέλαση Σχολείων και Συλλόγων της πόλεως της Ηγουμενίτσας.
Με μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε στην Παραμυθιά το διήμερο συμπόσιο για το δάσκαλο, διανοούμενο και αντιστασιακό, Σπύρο Μουσελίμη, ο οποίος με την παρατηρητικότητα, την γνώση και την αγάπη του για τη Θεσπρωτία κατάφερε να αναδείξει αρχαιότητες της περιοχής.
Μέσω της συνεργασίας του Σπύρου Μουσελίμη με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σωτήρη Δάκαρη ανακαλύφθηκε το νεκρομαντείο στον Αχέροντα, ενώ τη σφραγίδα του φέρουν πολλά μνημεία της Θεσπρωτίας.
Οι ομιλητές ανέφεραν τη σπουδαιότητα του έργου του, προβλήθηκε σχετικό ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, ενώ αναφέρθηκαν στα συγγράμματά του αλλά και στην αντιστασιακή του δράση.
Πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, θα παραδοθεί προς χρήση το Σχολείο Βούλγαρη στην Παραμυθιά, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Δήμαρχος Σουλίου Ιωάννης Καραγιάννης στην ΕΡΤ Ιωαννίνων.
Ο κ. Καραγιάννης, σημείωσε επίσης ότι επετεύχθη η αύξηση του προϋπολογισμού για το υποέργο 4 (εξοπλισμός εσωτερικών χώρων) από τις 788.000 σε περισσότερα από 1,2 εκ ευρώ.
Μάλιστα ο Δήμαρχος, έκανε μνεία, σε “Κασσάνδρες” που προέβλεπαν την απένταξη των έργων και σημείωσε πως διαψεύστηκαν. Όπως είναι γνωστό το σχολείο Βούλγαρη μετατρέπεται σε σε Πολυχώρο Τέχνης, Ιστορίας, Πολιτισμού και Εκπαίδευσης.
Πρόκειται για έργο που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και Εθνικούς Πόρους Συνολικός Προϋπολογισμός 5 αρχικών Υποέργων: 2.468.006€
Κορυφώθηκαν την Πέμπτη 29/09, οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τους 49 Προκρίτους της Παραμυθιάς που εκτελέστηκαν από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής στις 29 Σεπτεμβρίου 1943.
Την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου του 1943, στην τοποθεσία Σκάλα Παραμυθιάς, σκοτώθηκαν έξι Γερμανοί σε μάχη με αντάρτες. Αυτό ήταν η αφορμή για ένα προαποφασισμένο έγκλημα. Στα γραφεία της Κομμαντατούρας, οι λογαριασμοί είχαν γίνει. Ένας προς δέκα. Οι ανακοινώσεις του γερμανού φρούραρχου της Παραμυθιάς το έλεγαν καθαρά: «…δια κάθε δολοφονία ή τραυματισμόν Γερμανού στρατιώτου, θα εκτελούνται 10 χριστιανοί Έλληνες πολίτες εκ Παραμυθίας και των πέριξ χωριών».
Όλα ξεκίνησαν στις 11 το βράδυ της 27ης Σεπτεμβρίου. Ο Γερμανός Φρούραρχος της Παραμυθιάς, εξέδωσε γραπτές ανακοινώσεις για τις συλλήψεις. Το σύνθημα έδωσε μία φωτοβολίδα. Μια γερμανική φάλαγγα έζωσε από παντού την περιοχή και απέκλεισε όλες τις διόδους από και προς την Παραμυθιά. Χαλασμός ακολούθησε. Ομάδες συλλήψεως, αποτελούμενες από 2 μουσουλμάνους και έναν Γερμανό, βγήκαν στις γειτονιές.
Τα σπίτια που εισέβαλαν ήταν προκαθορισμένα και αφορούσαν την αφρόκρεμα της Παραμυθιάς. Μια ομάδα πολιτών, που αποτελούνταν από επιφανείς άνδρες της Παραμυθιάς κάθε ηλικίας, ακόμη και ανήλικοι. Ήταν όλοι τους διαλεγμένοι ένας προς έναν… ήταν οι Πρόκριτοι.
Ο ιερέας, ο γυμνασιάρχης, 3 δάσκαλοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ο διευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας, ο γιατρός, ο συμβολαιογράφος και πολλοί άλλοι, 52 άνθρωποι συνολικά. Την κατάσταση είχαν συντάξει οι «Τουρκοτσάμηδες» με πρωτεργάτες τους αδερφούς Ντίνο.
Με τη βία τους μετέφεραν στις υπόγειες αίθουσες του Δημοτικού Σχολείου Βούλγαρη μέχρι να οδηγηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Την απόφαση για την εκτέλεση, ανακοίνωσε στους συλληφθέντες ο Γερμανός Διοικητής την νύχτα της 28ης Σεπτεμβρίου όπου και τους επισκέφθηκε στην αίθουσα του δημοτικού σχολείου. Ο παπά-Βαγγέλης Τσαμάτος, κοντά στο ξημέρωμα, έψαλλε τη νεκρώσιμη ακολουθία.
Την επομένη, στις 5 το ξημέρωμα, τους έβγαλαν στο προαύλιο. Με τη συνοδεία μουσουλμάνων και Γερμανών οδηγήθηκαν στον τόπο της εκτέλεσης. Προπορευόταν όχημα ερπυστριοφόρο, για να καλύπτει τις φωνές τους.
Στον τόπο της εκτέλεσης έφτασαν και οι 52. Εκεί ο φρούραρχος απελευθέρωσε 3 άτομα καθώς με όσους είχαν εκτελεστεί 10 ημέρες πριν στο σχολείο Βούλγαρη, είχε συμπληρωθεί ο αριθμός της φρίκης.
Το εκτελεστικό απόσπασμα αποτελούσαν οκτώ Γερμανοί εθελοντές και έξι Τσάμηδες. Τον μαζικό τάφο, τον είχαν ανοίξει αγρότες που είχαν υποχρεωθεί σε καταναγκαστική εργασία. Η εκτέλεση έγινε από απόσταση 5-6 μέτρων.
Οι φετινές εκδηλώσεις ξεκίνησαν την Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου με εκδηλώση και ομιλίες με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του καθηγητή Αθανάσιου Γκότοβου “Τσαμουριά”.
Στην εκδήλωση μίλησαν ο καθηγητής Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου με θέμα: “Βιώματα, τεκμήρια και μνήμη” και ο καθηγητής Αθανάσιος Γκότοβος με θέμα: “Ταυτότητες στην κατοχική Θεσπρωτία και ο ρόλος της Μουσουλμανικής μειονότητας”.
Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν την Πέμπτη με επιμνημόσυνη δέηση στο στο σημείο της εκτέλεσης όπου βρίσκεται και το μνημείο των 49 πεσόντων, στην οποία παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων: Οι βουλευτές Θεσπρωτίας Βασίλης Γιόγιακας και Μάριος Κάτσης, ο δήμαρχος Σουλίου Γιάννης Καραγιάννης, οι δήμαρχοι Ηγουμενίτσας και Φιλιατών Γιάννης Λώλος και Σπύρος Παππάς αντίστοιχα, η Προόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου Σταυρούλα Μπραΐμη, ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου Χρήστος Ντακαλέτσης. εκπρόσωποι των στρατιωτικών, αστυνομικών και λοιπών αρχών, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Σουλίου Νίκος Αθανασίου, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι και συγγενείς των 49 εκτελεσθέντων.
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Σουλίου Ιωάννης Καραγιάννης, μεταξύ άλλων έθεσε θέμα Γερμανικών αποζημιώσεων στη μαρτυρική Παραμυθιά.
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν το απόγευμα της Πέμπτης με Λαμπαδηφορία μαθητών σχολείων του Δήμου από το Σχολείο Βούλγαρη μέχρι το Μνημείο των εκτελεσθέντων.
Ο Όμιλος Απόδοσης Τιμών και Ιστορικής Αναβίωσης Σουλίου, και εφέτος συμμετείχε με αντιπροσωπεία και απέδωσε τιμές στην Εκδήλωση Μνήμης.
Με λαμπρότητα εορτάστηκε και φέτος η εορτή της ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Δονάτου πολιούχου της Ιεράς Μητροπόλεως Παραμυθίας.
Το απόγευμα της Τετάρτης 28 Σεπτεμβρίου 2022, στον Μητροπολιτικόν Ιερό Ναό Αγίου Δονάτου Παραμυθίας τελέσθηκε Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, μετ΄ αρτοκλασίας χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας κ.κ. Τίτου, πλαισιωμένου των ιερέων και διακόνου της Ιερεάς Μητροπόλεως, παρουσία των πολιτικών αρχών του Νομού Θεσπρωτίας και αρκετών πιστών που τίμησαν με την παρουσία τους την εορτή και πήραν ευλογία από τον πολιούχο Άγιο Δονάτο προστάτη της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Αρχιμανδρίτης π. Μεθόδιος Ντελής, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Κοιμ. Θεοτόκου Γηρομερίου.
Την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Δονάτου Παραμυθίας τελέσθηκε Όρθρος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας κ.κ. Τίτου.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας τελέσθηκε Αρχιερατικό Μνημόσυνο υπέρ των 49 εκτελεσθέντων προκρίτων της πόλεως της Παραμυθίας από τα Στρατεύματα Κατοχής.
Εν συνεχεία ακολούθησε πομπή προς το Μνημείο των εκτελεσθέντων όπου τελέσθηκε επιμνημόσυνη Δέηση παρουσία των αρχών της πόλεως και των συγγενών αυτών.
Εννέα κάτοικοι χωριών της Παραμυθιάς συνελήφθησαν στο παζάρι της πόλης το Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου 1943 από τις κατοχικές δυνάμεις των Γερμανών και φυλακίστηκαν για μια ημέρα στο σχολείο Βούλγαρη.
Μαζί με τους εννέα συνελήφθησαν και άλλοι κάτοικοι χωριών, ωστόσο γλίτωσαν την εκτέλεση.
Κατά την είσοδο τους στο σχολείο Βούλγαρη, χώρισαν τα γυναικόπαιδα απο τους άντρες, με τους άντρες να οδηγούνται στο εσωτερικό του σχολείου και τα γυναικόπαιδα να παραμένουν στον αύλειο χώρο.
Είναι άγνωστο πως επιλεχθήκαν οι οκτώ από τους εννέα που εκτελέστηκαν, ωστόσο το σίγουρο είναι πως και σε αυτήν την περίπτωση, όπως και στην περίπτωση των 49, ο αρχηγός των Τσάμηδων Μαζάρ Ντίνο έχει όλη την ευθύνη.
Το πρωί της αποφράδας εκείνης μέρας, οδήγησαν τους 8 φυλακισμένους στον αύλειο χώρο, λέγοντάς τους πως θα τους αφήσουν ελεύθερους και τους τοποθέτησαν στο σημείο της εκτέλεσης εκεί που σήμερα βρίσκεται το σχετικό μνημείο.
Στο χώρο που βρισκόταν τα γυναικόπαιδα, εξελισσόταν αλλο ενα δράμα, καθως οι Τσάμηδες ήθελαν να πάρουν τα παιδια για εργασία στα χωράφια τους.
Στην προσπάθεια αυτή αντέδρασε μία γυναίκα από το Πόποβο, η Μαρία Κουτούπη, η οποία οδηγήθηκε μαζί στους οκτώ φυλακισμένους και αποτέλεσε το ένατο άτομο που εκτελέστηκε.
Οι εννέα από την Πλακωτή, τις πέντε Εκκλησιές, την Λαμπανίτσα και το Πόποβο, συνελήφθησαν από τους Γερμανούς στην Παραμυθιά και εκτελέστηκαν στο Δημοτικό Σχολείο Βούλγαρη στις 19 Σεπτεμβρίου του 1943, δέκα ημέρες πριν την εκτέλεση των 49 Προκρίτων.
Τα ονόματα των εννέα εκτελεσθέντων
1. Γεωργίου Ευάγγελος, ετών 31 από Πλακωτή 2. Γεωργίου Μάνθος, ετών 37 από Πλακωτή 3. Πέτσης Ευάγγελος, ετών 20 από Πλακωτή 4. Πέτσης Σταύρος, ετών 28 από Πλακωτή 5. Σταυρόπουλος Δημήτριος, ετών 50 από Πλακωτή 6. Διαμάντης Ευάγγελος, ετών 75 από Ελαταριά 7. Λάμπρου Γεώργιος, ετών 27 απο 5 Εκκλησιές 8. Ρίζος Κωσταντίνος, ετών 18 από Ελαταριά 9. Κουτούπη Μαρία, ετών 62 από Πόποβο
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ποδηλάτου, ο Δήμος Σουλίου σε συνεργασία με τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του πρώτου Δημοτικού Σχολείου Παραμυθιάς, διοργανώνει την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2022 και ώρα 19:00 μια ποδηλατική βόλτα στους δρόμους της πόλης μας. Η δράση δεν έχει αγωνιστικό χαρακτήρα αλλά πραγματοποιείται με σκοπό την ανάδειξη του οικολογικού μέσου μεταφοράς.
Η συμμετοχή είναι ελεύθερη για μικρούς και μεγάλους.
Στο χώρο τερματισμού θα πραγματοποιηθεί κλήρωση ενός ποδηλάτου για τούς μικρούς μας φίλους που θα συμμετάσχουν στην ποδηλατοβόλτα μας. Για την συμμετοχή στην ποδηλατοβόλτα κρίνεται απαραίτητη η χρήση ΚΡΑΝΟΥΣ.
