Στις 11 Σεπτεμβρίου 2022 στα πλαίσια της Έκθεσης Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε συνέντευξη τύπου. Από τις 300 ερωτήσεις που δέχθηκε και απάντησε, μία αναφερόταν στην Αλβανία, στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα και στον Αλβανό πρωθυπουργό. Πιο κάτω θα γίνει μία προσπάθεια να αναλυθεί η απάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού.
Να σημειώσουμε ακόμα πως δεν υπήρξε ούτε μία ερώτηση για την Κύπρο!
ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ – ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
Γιώργος Γιαννάκης (Πρωινός Λόγος Ιωαννίνων):
Κύριε Πρόεδρε, είπατε εχθές «νταηλίκια γιοκ» στον Erdoğan. Εγώ θα σας πάω κατά Ήπειρο μεριά και θα σας πάω στην γειτονική Αλβανία, όπου Πρόεδρος της Αλβανίας είναι ένας δορυφόρος του Erdoğan. Έτσι συμπεριφέρεται. Μάλιστα είχε επίσκεψη πριν από κάμποσο καιρό ο Erdoğan κι έφτασε και μέχρι τα χωριά της Ελληνικής Μειονότητας.
Εσείς, ύστερα από αυτή την εικόνα θα πείτε «yes» στην είσοδο του κ. Rama στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Πόσο κοντά είστε να το πείτε αυτό; Κι επειδή σας άκουσα, πριν από λίγο είπατε για τον ΒΟΑΚ και χαίρομαι γι’ αυτό, αλλά μήπως η Ιόνια Οδός πάει κατά Αλβανία μεριά, Κακαβιά, να συναντήσει, όπως λένε, τον διευρωπαϊκό άξονα, που θα πηγαίνει από Αλβανία προς Μαυροβούνιο; Ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης:
Κατ’ αρχάς ο δρόμος Γιάννενα-Κακαβιά θα γίνει. Δεν θα είναι στο μέγεθος που ενδεχομένως κάποιοι φαντάζονταν, διότι δεν θα υπήρχε δυνατότητα να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για ένα δρόμο τόσο μεγάλο. Θα είναι πάντως ένας σύγχρονος ασφαλής δρόμος που θα καλύπτει τις ανάγκες της Ηπείρου και όσων θέλουν να επικοινωνήσουν με τα σύνορα και από εκεί και πέρα να κινηθούν στην Αλβανία.
Κοιτάξτε, η πρόσδεση της Αλβανίας στο ευρωπαϊκό άρμα είναι προς όφελός μας. Και γι’ αυτό και προσωπικά υποστήριξα την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και για την Αλβανία και για τη Βόρεια Μακεδονία, για να κλείσει αυτή η εκκρεμότητα και με κάποιο ουσιαστικό τρόπο να προσδέσουμε την Αλβανία στο ευρωπαϊκό άρμα.
Αλλά ξέρετε ότι αυτή είναι μία διαδικασία η οποία κρατάει πάρα πολύ χρόνο και σε κάθε κεφάλαιο το οποίο ανοίγει έχουμε τη δυνατότητα με αυτόν τον τρόπο να επιβάλουμε τις δικές μας απόψεις και να συζητήσουμε θέματα τα οποία ενδεχομένως να αφορούν τον διμερή χαρακτήρα των σχέσεών μας.
Από εκεί και πέρα, δεν θέλω να χαρακτηρίσω τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας. Προσωπικά έχω μια καλή σχέση μαζί του, θέλω να είμαι ειλικρινής, και νομίζω ότι είναι προς όφελός μας να συζητήσουμε όλα τα ζητήματα τα οποία αφορούν τις διμερείς μας σχέσεις, ταυτόχρονα αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει μια Εθνική Ελληνική Μειονότητα η οποία πρέπει να τυχαίνει προστασίας.
Κι αυτό είναι κάτι το οποίο έχω καταστήσει απολύτως σαφές στον Αλβανό Πρωθυπουργό και προφανώς θα καθορίσει και τη στάση μας κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Κατά συνέπεια, έχουμε πλήρη αίσθηση της περιπλοκότητας αυτής της σχέσης, αλλά νομίζω και της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής ανάγκης να μπορέσουμε να λύσουμε εκκρεμότητες που έρχονται από το παρελθόν.
Θέλω να αναφέρω ενδεικτικά ότι και για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης υπάρχει μία επί της αρχής συμφωνία με την Αλβανία να πάμε στη Χάγη. Αφού όμως έχουμε επεκτείνει τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια. Είναι καλό αυτό, διότι δείχνει ότι τέτοια ζητήματα μπορούν να λυθούν από ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Είναι σημαντική εξέλιξη εφόσον μπορέσουμε να το πετύχουμε.
Και εδώ τα δικά μας σχόλια
Ήταν ιδιαίτερα σημαντικό που ο Πρωινός Λόγος και ο εξαίρετος συντάκτης, ο κ. Γιαννάκης έθεσαν θέματα που αγγίζουν την Ήπειρο, τα ελληνοαλβανικά και πάνω από όλα την Ελληνική Εθνική Μειονότητα, όπως είναι δυστυχώς ο πολιτικά ορθός λόγος για τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό.
Ακούσαμε τον κύριο πρωθυπουργό να αναφέρει με άλλα λόγια πως ο δρόμος Γιάννενα – Κακαβιά θα είναι ένας καλός δρόμος, όμως όχι αυτοκινητόδρομος.
Ο δρόμος που υπάρχει τώρα καλός είναι, πριν λίγα χρόνια τελείωσε, ενώ προηγουμένως υπήρχε ένας στενός φιδωτός και άκρως ακατάλληλος δρόμος. Όμως χρειαζόμαστε κάτι άλλο. Η διαδρομή Ιωάννινα – Κακαβιά έχει μεγάλη κίνηση, έχει πολλές νταλίκες και λεωφορεία, έχει δύσκολες προσπεράσεις και τους χειμώνες έχει πάγους, χιόνια και πολλή ομίχλη.
Χρειαζόμαστε λοιπόν δρόμο με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση και νησίδα στην μέση, τέτοια που να μην τυφλώνονται τα αντίθετα ερχόμενα αυτοκίνητα και κλειστά στα πλάγια, ώστε να μην μπορούν να εισέλθουν ζώα ή ότι άλλο, με τραγικά πολλές φορές αποτελέσματα. Άρα θέλουμε έναν αυτοκινητόδρομο.
Οι σχέσεις της Ελλάδας με την Αλβανία έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Μοιάζουν σε αρκετά σημεία με τις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, και ίσως αυτό δείχνει μία ουσιαστική αλβανοτουρκική σχέση με πολλούς Τούρκους συμβούλους να προτείνουν στην Αλβανία διάφορες αλλαγές. Για παράδειγμα βλέπουμε πως η αντιμετώπιση ορισμένων Ελλήνων, ΒΗπειρωτών και Ελλαδιτών, μοιάζει αρκετά με την αντιμετώπιση των Κούρδων στην Τουρκία.
Οι αλβανικές κυβερνήσεις, όπως και οι τουρκικές, λένε ωραία λόγια, υπόσχονται πολλά, όμως στο πίσω μέρος του μυαλού τους έχουν άλλα υπόψη τους. Ότι υπόσχονται δεν το τηρούν. Στις ελληνοαλβανικές σχέσεις αυτό το βλέπουμε διαχρονικά από το 1914 μέχρι και σήμερα.
Όταν το 1923 στην Λωζάνη η Τουρκία υποσχόταν πως θα σεβαστεί τους Έλληνες στην Κωνσταντινούπολη, στην Ίμβρο και στην Τένεδο, είδαμε αργότερα πόσο τους σεβάστηκε, ενώ η Ελλάδα σεβάστηκε απόλυτα την υπογραφή της.
Όταν το 1914 στην Κέρκυρα οι Αλβανοί αποδέχοντο ενώπιον όλων των μεγάλων δυνάμεων την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου εντός της αλβανικής επικράτειας. Όταν το 1921 υπόσχοντο, για να μπορέσουν να ενταχθούν στην Κοινωνία των Εθνών πώς θα σεβαστούν την Ελληνική Εθνική Μειονότητα και πως θα σεβαστούν τα αρχαία προνόμια της Χιμάρας, όλοι νόμιζαν πως το εννοούν. Όλοι όμως πλανήθηκαν.
Πριν από μερικά χρόνια ο κ. Ράμα, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, στο αλβανικό κοινοβούλιο αναφέρθηκε στο σχέδιο ΝΕΑ ΧΙΜΑΡΑ, με το οποίο όπως είχε δηλώσει θα απαλλαγούμε μια για πάντα από τους Χιμαριώτες που όλο τους βρίσκουμε μπροστά μας με αυτά που ζητάνε. Αυτό ο κ. Ράμα το εννοούσε και προσπαθεί να τα εφαρμόσει όπως δείχνουν οι ενέργειές του.
Δημήτρης Περδίκης
Πρόεδρος της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου
Αφήστε μια απάντηση