Ρεπορτάζ & Φωτογραφία: Νίκος Σουτόπουλος και Εκκλησία Online
ΛΑΡΝΑΚΑ: Μέσα σε ένα κλίμα θρησκευτικής συγκίνησης αλλά και επίσημης
μεγαλοπρέπειας, γιορτάστηκε το Σάββατο της ΣΤ΄ εβδομάδος των Νηστειών, 27 Απριλίου 2024, από την Εκκλησία της Κύπρου η τετραήμερη Ανάσταση του Αγίου και αγαπημένου φίλου του Χριστού Λαζάρου και πρώτου Επισκόπου Κιτίου, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Λαζάρου της Λάρνακας, που είναι ο Πολιούχος και Προστάτη της.
Η Λάρνακα αποτελεί την άμεση ιστορική συνέχεια του αρχαίου Κιτίου, μιας από τις ελάχιστες πόλεις στον κόσμο, που, η ίδρυσή τους ανάγεται στα πανάρχαια χρόνια του πρώτου βιβλίου της Αγίας Γραφής. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο της Γένεσης γίνεται λόγος για τον ιδρυτή της πόλης, τον Κιττείμ, γιο του Ιαυάν (ή Ιωύαν, κατά τη μετάφραση των Εβδομήκοντα) δηλαδή του Ίωνα, γενάρχη των Ιώνων = Ελλήνων, ο οποίος ήταν γιος του Ιάφεθ και εγγονός του Νώε (3η χιλιετηρίδα π. Χ.).
Το Κίτιο υπήρξε από τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού έδρα Επισκόπου. Πρώτος, κατά την παράδοση, Επίσκοπος Κιτίου ήταν ο Άγιος Λάζαρος, ο οποίος, κυνηγημένος από τους Ιουδαίους, κατέφυγε εκεί όπου έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του.
Οι εορτασμοί ξεκίνησαν από τη Δευτέρα 22 Απριλίου 2024 και κορυφώθηκαν το Σάββατο 27 Απριλίου 2024, στις 6:30 το απόγευμα, με την τέλεση Αρχιερατικού Εσπερινού χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Κιτίου κ. Νεκταρίου.
Ακολούθησε η Λιτάνευση των Αγίων Λειψάνων και της Αγίας Εικόνας του Πολιούχου Αγίου Λαζάρου, με την παρουσία της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της χώρας, ανάμεσά τους ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νικ. Χριστοδουλίδης, η Πρόεδρος της Βουλής Αντιπροσώπων Κύπρου κα Ανίττα Δημητρίου, αλλά και εκπροσώπων των τοπικών στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών.
Την πομπή παρακολούθησαν οι Πολιτικές, Δημοτικές, Στρατιωτικές και Αστυνομικές Αρχές της πόλης και πλήθος κόσμου. Τιμητικά πλαισιώθηκε από τμήματα της του Τάγματος Εθνικής Φρουράς, Οδοιπόρων Αγάπης, Προσκόπων και Οδηγών. Κατά τη διαδρομή παιάνιζε η Φιλαρμονική του Δήμου Λάρνακος υπό τη διεύθυνση του κ. Ανδρέα Ανδρέου και η
Παιδική Φιλαρμονική του Δήμου Λάρνακας υπό την διεύθυνση της κας Παπαδοπούλου Ελένης.
Νωρίτερα το πρωί του Σαββάτου τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Κιτίου κ. Νεκταρίου.
Ο ναός του αγίου στη Λάρνακα ήταν από πολύ παλιά γνωστός στο χριστιανικό κόσμο και αποτελούσε, μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, απαραίτητο συμπλήρωμα στο προσκύνημα των Αγίων Τόπων.
Εκτός αυτού πολλές θεραπείες και άλλα θαύματα επιτελούνταν εδώ με τη χάρη του, όπως μας πληροφορεί στις εντυπώσεις του παλιός ξένος
περιηγητής, ο Pietro Della Valle, Ρωμαίος ευγενής, που επισκέφθηκε τη Λάρνακα και το ναό στα 1614 και 1626: όπως αναφέρει, στις επιφυλάξεις του για το αν πρόκειται πράγματι για τον Λάζαρο το φίλο του Χριστού, του δόθηκε η απάντηση ότι “η αλήθεια αυτή αποδεικνύεται από τα θαύματα που ο άγιος επιτελεί στο ναό καθημερινά, θεραπείες κ.ά.”.
Θα πρέπει λοιπόν να αποτελούσε μεγάλο προσκύνημα, όχι μόνο για ντόπιους μα και για ξένους προσκυνητές.
Η σημασία του σαν ιερό προσκύνημα επαυξήθηκε μετά την ανεύρεση, στις 23 Νοεμβρίου 1972 (κατά τη διάρκεια εργασιών ανακαίνισης του ναού), μέρους των λειψάνων του αγίου βαθιά κάτω από την αγία Τράπεζα, μέσα σε μαρμάρινη λάρνακα.
Η εκκλησία του αγίου Λαζάρου είναι μια από τις τρεις εκκλησίες με τρεις τρούλους που υπάρχουν στην Κύπρο. Οι τρεις αυτές εκκλησίες (η ερειπωμένη εκκλησία που κτίστηκε στο διάδρομο που οδηγεί από τη βασιλική του αγίου Επιφανίου στο βαπτιστήριό της, η εκκλησία του Απ. Βαρνάβα και αυτή του αγίου Λαζάρου) διαφέρουν από τις άλλες
πολύτρουλλες εκκλησίες της Κύπρου και αποτελούν ιδιαίτερο τύπο, στον οποίο συνδυάζονται τρεις συνεπτυγμένοι εγγεγραμμένοι σταυροειδείς με τρούλο.
Κτίστηκε στα τέλη του 9ου αιώνα, γύρω στο 890 μ.Χ., από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Λέοντα ΣΤ’ το Σοφό. Κτισμένη εξ ολοκλήρου από πέτρα, είναι τρίκλιτη, με τους τρεις τρούλους στο μεσαίο κλίτος. Οι τρεις τρούλοι είναι σήμερα κομμένοι.
Κατερρίφθησαν τον καιρό της Τουρκοκρατίας όταν, κατά την παράδοση, Τούρκος αξιωματούχος διέταξε την κατεδάφιση τους επειδή, μπαίνοντας στο λιμάνι της Λάρνακας, προσευχήθηκε εκλαμβάνοντάς τους σαν θόλους τουρκικού τεμένους.
Σύμφωνα με άλλη άποψη, καταστράφηκαν από σεισμό, άγνωστο πότε. Το 1734 όταν επισκέφθηκε την εκκλησία ο Ρώσσος μοναχός Βασίλι Μπάρσκυ, ήταν ήδη κατεστραμμένοι.
Το Περιβόλι του Αγίου Λαζάρου βρίσκεται στην κοινότητα της Δρομολαξιάς στην επαρχία της Λάρνακας. Μέσα από την αφοσίωση της οικογένειας, του επιστάτη της Εκκλησίας, Λαζάρου Φιλίππου, των ποιμένων και των εθελοντών, διαδίδεται το μήνυμά Του Ιησού Χριστού. Προσφέρεται Ορθόδοξο πνευματικό έργο και διακονία σε πιστούς όλων των
ηλικιών και υποβάθρων και γίνεται προσπάθεια σήμερα να οδηγηθούν όλοι όσοι είναι συνοδοιπόροι με Αυτόν προς μια βαθύτερη αγάπη για Τον Θεό.
Το ιδιαίτερο αυτού του ναού είναι το περιβόλι του Αγίου Λαζάρου, το οποίο βρίσκεται περιμετρικά στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας. Στο εσωτερικό της εκκλησίας κυριαρχεί το περίφημο εικονοστάσι με μορφές που το στολίζουν σκηνές από τη ζωή του, τις αδελφές του Λαζάρου, πανάγιες μορφές καθώς και τον Γέροντα Εφραίμ.
Ο ναός οικοδομήθηκε από τον επιστάτη της Εκκλησίας, κ. Λάζαρο Φιλίππου, ο οποίος ανέλαβε την ανέγερση και τη συντήρησή του. Στον ναό δεν υπάρχει παγκάρι, γίνονται λειτουργίες και είναι ανοιχτός για όλο τον κόσμο.
Επίσης δίπλα στον ναό υπάρχει το πάρκο ”Αγίας Μάρθας και Μαρίας” μυροφόρων γυναικών, αδερφών του Αγίου Λαζάρου. Είναι ένα μέρος φυσικής ομορφιάς με διάφορα δέντρα και φυτά το οποίο προσφέρει γαλήνη και ηρεμία στους πιστούς που επισκέπτονται τον ναό.
Είναι γνωστό το πέρασμα του Αγίου Λαζάρου από το Κίτιο συνδέθηκε με διάφορες παραδόσεις. Σύμφωνα με μια τέτοια παράδοση, στα 30 χρόνια που έζησε μετά την ανάστασή του, δεν γέλασε ποτέ, εκτός από μια φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο δοχείο.
Ο δεύτερος και τελευταίος τάφος του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα
Η παράδοση συνδέει τον Άγιο Λάζαρο με την αλυκή της Λάρνακας. Εκείνη την εποχή, το αλάτι ήταν πολύ σημαντικό προϊόν για μια χώρα, διότι το χρησιμοποιούσαν για τη συντήρηση των τροφίμων. Η αποθήκευση και μεταφορά των τροφίμων που χρησιμοποιούνταν σε θαλάσσια ταξίδια ή σε εκστρατείες, δεν μπορούσε να γίνει χωρίς αρκετές ποσότητες αλατιού.
Γι’ αυτό τον λόγο κάθε χώρα προστάτευε τις αλυκές της επικράτειας της και ρύθμιζε την διαθεσιμότητα και τις ποσότητες αλατιού στην αγορά, με
αποτέλεσμα η παρουσία μιας αλυκής να έχει οικονομική και στρατηγική σημασία.
Η σύνδεση του Αγίου Λαζάρου με την αλυκή της Λάρνακας αναφέρεται στο «Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως», στο οποίον αναφέρεται ότι ο Άγιος Λάζαρος μετάτρεψε τη λίμνη σε αλυκή, για να σταματήσει τη διαμάχη μεταξύ δύο αδελφών. Μαρτυρείται ότι ο Άγιος Λάζαρος «δια της προσευχής του αποξήρανε τη λίμνη και την μετάτρεψε σε αλυκή».
Συνεπώς ο Άγιος Λάζαρος δημιούργησε την αλυκή για να συμφιλιώσει τους δύο αδελφούς.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί, ότι η διαγραφή της λέξης «αποξήρανση» της λίμνης οδηγεί τον αναγνώστη σε λάθος συμπέρασμα, δηλαδή στο ότι η αλυκή ήταν το αποτέλεσμα κατάρας του Αγίου.
Αφήστε μια απάντηση