Ημέρα: 11 Σεπτεμβρίου 2023

Λυρική Παμβώτιδα 2023: Συνέντευξη από την Κύπρια ποιήτρια Μαρίνα Ματθαίου – Νικήτρια του 2ου Βραβείου

Η Κύπρια ποιήτρια Μαρίνα Ματθαίου, η οποία κέρδισε το 2ο Βραβείο στην “Λυρική Παμβώτιδα-2023, έδωσε αμέσως μετά την εκδήλωση συνέντευξη στον Νίκο Σουτόπουλο, αποκλειστικά για το Epirus-Top.

Κα Μαρίνα Ματθαίου,

  • Υπάρχουν περιπτώσεις, που “τ’ ανείπωτα του ποιητή” παίρνουν “σάρκα και οστά” ως έκφραση ψυχής και νου πάνω στο χαρτί, όπως εδώ στην όμορφη εκδήλωση πολιτισμού και τέχνης του ΕΛΣΗ, τη “Λυρική Παμβώτιδα 2023”. Πείτε μας για την πηγή έμπνευσης του ποιήματός σας, που απέσπασε το Β΄ Βραβείο και σας χάρισε αυτή τη διάκριση ως εκπαιδευτικό και ποιήτρια από την Κύπρο μας, σε αυτόν τον ετήσιο θεσμό του πνεύματος και της τέχνης.

– Ο τίτλος του ποιητικού διαγωνισμού της Εταιρείας Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου ήταν ακριβώς “Τα ανείπωτα του ποιητή”. Και μόνο ο τίτλος ήταν αρκετός για να με δελεάσει και να αποτελέσει κίνητρο ποιητικής δημιουργικής σύνθεσης…

Δεν ξεκίνησα αμέσως να γράφω, αλλά… περίμενα μέχρι να μου ‘ρθει η πρώτη λέξη στο μυαλό και να τη μεταφέρω στο χαρτί…

Γυρόφερνα συνεχώς τον τίτλο… τον έλεγα σιωπηρά, τον έλεγα δυνατά… μέχρι που η πρώτη λέξη ξεπετάχτηκε…

“Βαδίζουν”… και μετά η δεύτερη… “οι λέξεις”… κι ύστερα κατέβηκε ο χείμαρρος…

Εκείνη τη στιγμή βρισκόμουν στο αγαπημένο μου μέρος, δίπλα στη θάλασσα, στον κόλπο των Κοραλλιών, της όμορφης και ιστορικής Πάφου, στην γη της Κύπρου…

Λίγο το γαλάζιο της θάλασσας, λίγο ο ήλιος και το φως, λίγο η ηρεμία ψυχής που με διακατείχε… άνοιξε ο δρόμος της ποιητικής δημιουργίας…

Μα περισσότερο ήταν αυτή η λέξη που με κέντρισε… “Τ΄ ανείπωτα”…

Μεγάλη κουβέντα!!

Πόσα πραγματικά δεν λέμε, τα κρατάμε μέσα μας ως κάτι δικό μας, ως κάτι που αποτελεί κομμάτι του είναι μας και δεν χρειάζεται να ειπωθεί… τουλάχιστον με λέξεις…

Είναι πολλά που λέει ο ποιητής, δικές του αλήθειες… μα και πολλά που δεν ειπώθηκαν γιατί αυτά αποτελούν δικές του αλήθειες πάλι που τις κράτα κλειστές… Είναι μόνο γι’ αυτόν… η ίσως μόνο για λίγους…

Κι έτσι με την ευκαιρία διάκρισης του ποιήματος μου βρέθηκα στα υπέροχα Ιωάννινα που αποτελούν για μένα τόπο αγαπημένο και τα’ χω πάντα στην καρδιά μου….

  • Πείτε μας τις εντυπώσεις σας ως Κύπρια εκπαιδευτικός – ποιήτρια από τη διοργάνωση και αυτή την πολιτιστική εκδήλωση στο Νησί Ιωαννίνων.

– Αυτό που έζησα κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης και της απονομής του βραβείου μου θα το ‘χω πάντα στην καρδιά μου φυλαχτό!

Δεν ήταν τόσο η αναγνώριση της ψυχικής μου κατάθεσης μέσω του ποιήματος μου, αλλά η ζεστή υποδοχή και το θερμότατο χειροκρότημα στο άκουσμα του τόπου προέλευσης μου… της Κύπρου μας!

Απέσπασα το Β΄ βραβείο αλλά ίσως και το θερμότερο χειροκρότημα της ζωής μου… γιατί απλά ερχόμουν από την πονεμένη και βασανισμένη γη της Κύπρου μας!

Στο πρόσωπο μου έβλεπαν την Κύπρο όλη κι αυτό ήταν που με γέμισε περηφάνια, ευγνωμοσύνη, ευλογία και τόση αγάπη!

Γιατί Ελλάδα και Κύπρος είναι ένα και αυτό, δεν αλλάζει!

Το λευκό και το γαλάζιο είναι μέσα μας και το κουβαλάμε παντού, είμαστε κομμάτι αναπόσπαστο του Ελληνισμού, είμαστε ο απανταχού Ελληνισμός!

Ευχαριστώ λοιπόν πολύ την Εταιρεία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου, για την αναγνώριση και βράβευση του ποιήματος μου, ευχαριστώ τα Γιάννενα και τους ανθρώπους των γιατί με έκαναν να νιώσω πως εκεί έχω ένα σπίτι ακόμα, πως έχω κι εκεί φίλους και οικογένεια!

Ευγνωμονώ τον Θεό για την ευλογία που έχω δεχτεί!

Η ποίηση είναι χάρισμα… και κάθε χάρισμα πρέπει να αξιοποιείται για το καλό του Ανθρώπου και της ανθρωπότητας!

Και η ποίηση πρέπει να δίνεται προς τα έξω, προς τον συν-άνθρωπο, είναι κατάθεση ψυχής που απευθύνεται σε άλλες ψυχές!

Ευχαριστώ Γιάννενα για όλα!

Στο επανιδείν!

Σας ευχαριστώ κι εσάς, κ. Σουτόπουλε.

  • Κι εγώ ευχαριστώ.

“Τ’ ανείπωτα του ποιητή”

Βαδίζουν οι λέξεις πάνω στους στίχους

γίνονται σύνθημα γραμμένο στους  τοίχους

Βγάζει σεργιάνι ο ποιητής την ψυχή του

μα κάπου κρυμμένο κράτα το κλειδί του

Δεν είναι  για όλους όλα, το ξέρει,

είναι κι ανείπωτα που δεν τα προφέρει

Δεν γίνονται λόγια σε χαρτί να χωράνε

του νου πυροτέχνημα, τα βράδια σκορπάνε

Σε πόσες στιγμές να μοιράσει τον χρόνο

και πόσα να γράψει που διώχνουν τον πόνο

Πως να χωρέσει τη χαρά που τον καίει

και πόσα να πει απ’ αυτά που δεν λέει

Φωνάζουν αθόρυβα κραυγές απ’ τις λέξεις

Ανείπωτα κράζουν που δεν θα τ’ αντέξεις

Βαθιά η ψυχή σε απύθμενο βάθος

Τρέφει αιώνια το άσβεστο πάθος

Είναι κι ανείπωτα που τόσα δεν λένε

κι αν δεις να γελάνε μπορεί και να κλαίνε

Είναι κι ανείπωτα που όσα δεν είπαν

Στους δρόμους του κόσμου τραγούδι γίνηκαν

Μαρίνα Ματθαίου, Κύπρος (2οΒραβείο “Λυρική Παμβώτιδα 2023”)

Από αριστερά: Ο Γιώργος Γοργόλης – Πρόεδρος Κοιν.Σ.Επ. “Εναλλακτικές Αποδράσεις”, ο Νίκος Σουτόπουλος -τ. Σχολ. Σύμβουλος, δημοσιογράφος, η Αλεξάνδρα Λιαπίκου- τ. εκπαιδευτικός, ο Παναγ. Τσιαμάτος-Πρόεδρος ΕΛΣΗ, η Μαρίνα Ματθαίου- εκπαιδευτικός, ποιήτρια (2ο Βραβείο) και η Λαμπρινή Λιάτσου-τ. Σχολ. Σύμβουλος, εκπαιδευτικός στη “Λυρική Παμβώτιδα 2023

Ρομαντική η “Λυρική Παμβώτιδα-2023”: Τιμητικές διακρίσεις, απονομές βραβείων

Ιωάννινα: Σε ένα ρομαντικό και όμορφο παραλίμνιο και νησιώτικο περιβάλλον πραγματοποιήθηκε και φέτος η ΙΕ΄ «Λυρική Παμβώτιδα-2023», που συνδιοργάνωσε η Περιφέρεια Ηπείρου, η Εταιρεία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου (ΕΛΣΗ), το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών και το Μουσείο Επαναστατικής Περιόδου – Αλή Πασάς, το Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2023, στις 8 το βράδυ, στους χώρους του Μουσείου Επαναστατικής Περιόδου – Αλή Πασάς, στο Νησί Ιωαννίνων.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμούς και προσφωνήσεις, ενώ στη συνέχεια τιμήθηκαν ο καθηγητής Βιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών – ποιητής Γιάννης Ζαρκάδης για την προσφορά του στην ιατρική επιστήμη, τα γράμματα και τον πολιτισμό και ο ποιητής Τάσος Πορφύρης για την προσφορά του στα γράμματα και τον πολιτισμό.

Την παρουσίαση του Ι. Ζαρκάδη έκανε ο ταμίας του Δ.Σ. της ΕΛΣΗ Σπύρος Εργολάβος και του Αν. Ζαρκάδη το μέλος του Δ.Σ. Αλέκος Φαρμάκης.

Στο β’ μέρος της εκδήλως αναγνώσθηκε η έκθεση της επιτροπής αξιολόγησης των ποιημάτων του Πανελληνίου Διαγωνισμού 2023 της ΕΛΣΗ με θέμα «Τα ανείπωτα του ποιητή» από την Πρόεδρο της Επιτροπής Αγλαΐα Κωστοπούλου και έγινε η απονομή των βραβείων και των επαίνων.

H Λαμπρινή Λιάτσου – τ. Σχολ. Σύμβουλος, εκπαιδευτικός απαγγέλει ποίημα

Το 1ο βραβείο απονεμήθηκε στην Ελένη Βέλιου (Ηγουμενίτσα), το 2ο στην Μαρίνα Ματθαίου (Πάφος Κύπρου) και το 3ο στην Νίκη Φωκά (Θεσσαλονίκη), ο Α’ έπαινος στον Γιάννη Παναγιώτου (Μήλος), ο Β’ έπαινος στην Ελένη Κατίκογλου (Κοζάνη) και ο Γ’ έπαινος στην Αγλαΐα Κωνσταντέλη (Σπάρτη). Δωροθέτες ήταν ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων και η Εταιρία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου.

Συντονιστής του προγράμματος ήταν ο Γενικός Γραμματέας της ΕΛΣΗ Χάρης Λεοντάρης, ενώ την Κριτική Επιτροπή του Διαγωνισμού αποτελούσαν οι: Αγλαΐα Κωστοπούλου – Δρ Φιλολογίας, π. Μέλος ΔΕΠ Φιλοσοφικής Σχολής Ιωαννίνων, Λαμπρινή Λιάτσου – τ. Σχολική Σύμβουλος, MΑ δημιουργικής γραφής-ποιήτρια και Μίλτος Γήτας – δημοσιογράφος, ποιητής.

Η λυρική βραδιά στο Νησί Ιωαννίνων ολοκληρώθηκε με γλυκές γεύσεις και εδέσματα, προσφορά από τον Γυναικείο Συνεταιρισμό Ιωαννίνων, Αφούς Βελογιάννη κ.ά.

Από αριστερά: ο Νικ. Σουτόπουλος – τ. Σχολ. Σύμβουλος, δημοσιογράφος, ο Σπ. Εργολάβος-Ταμίας ΕΛΣΗ, η Μαρίνα Ματθαίου – εκπαιδευτικός-ποιήτρια (2ο Βραβείο) και ο Γ. Γοργόλης – Πρόεδρος Κοιν.Σ.Επ. “Εναλλακτικές Αποδράσεις” στη λυρική βραδιά

Δήμος Ιωαννιτών: Ευχές για «καλή χρονιά» σε μαθητές και εκπαιδευτικούς

Τις ευχές για γόνιμη και δημιουργική χρονιά έδωσαν στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς της περιοχής ο Δήμαρχος Ιωαννίνων Δημήτρης Παπαγεωργίου, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και οι αντιδήμαρχοι που παραβρέθηκαν στους αγιασμούς σχολικών μονάδων.

Ο Δήμαρχος από τον αγιασμό του έγινε στο συγκρότημα της Ακαδημίας, εξέφρασε την συμπαράσταση του Δήμου και της τοπικής κοινωνίας προς την όμορη Θεσσαλία που βιώνει μία ανείπωτη τραγωδία.

Παράλληλα τόνισε την ανάγκη σεβασμού στο περιβάλλον και λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Ο κ. Παπαγεωργίου παραβρέθηκε επίσης στους αγιασμούς που έγιναν στο 4ο Γυμνάσιο, στο 2ο Διαπολιτισμικό και στο 2ο Λύκειο και ευχήθηκε στους μαθητές «καλή χρονιά» ενώ τόνισε ότι ο Δήμος με τις υπηρεσίες του και τις Σχολικές Επιτροπές θα βρίσκεται δίπλα στην εκπαιδευτική κοινότητα για την αντιμετώπιση όποιων προβλημάτων προκύψουν.

11 Σεπτεμβρίου 1611: Ο μαρτυρικός θάνατος του Επισκόπου Διονυσίου του Φιλοσόφου

Ο Διονύσιος γεννήθηκε το 1540 στην Παραμυθιά και είχε μακεδονική καταγωγή από τα Γρεβενά. Σε νεαρή ηλικία έγινε μοναχός στο Διχούνι Ιωαννίνων, αλλά καθώς ήταν φιλομαθής έφυγε λίγο αργότερα για την Πάδοβα της Ιταλίας, όπου σπούδασε φιλοσοφία, ιατρική και φιλολογία.

Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιταλία, πήγε στην Κωνσταντινούπολη όπου παρακολούθησε μαθήματα ποίησης, γραμματικής και αστρονομίας. Λόγω της πλούσιας μόρφωσης και της γλωσσομάθειάς του (μιλούσε 7 γλώσσες), απέκτησε το προσωνύμιο «Φιλόσοφος». Από το 1590 που επέστρεψε στην Ελλάδα και για τα επόμενα τρία χρόνια, η άνοδος του στα εκκλησιαστικά αξιώματα ήταν ραγδαία.

Το 1593 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Λαρίσης. Στο μυαλό του είχε πάντα την εξέγερση εναντίον των Τούρκων και καθώς η Λάρισα δεν προσφερόταν για επαναστατική δράση, μετακινήθηκε στα Τρίκαλα, που τότε λέγονταν Τρίκκη. Εκεί κατάφερε να οργανώσει άντρες από την Πίνδο και τα Χάσια και το 1601 πραγματοποίησε την πρώτη του εξέγερση εναντίον των Οθωμανών, που όμως απέτυχε.

Οι απώλειες για τους Έλληνες ήταν σημαντικές. Μεταξύ αυτών, ο Μητροπολίτης Καρδίτσας Σεραφείμ, που συνελήφθη σαν συνεργός και θανατώθηκε. Ο Διονύσιος έφυγε για τη Δύση, όπου συνέχισε τις προσπάθειες για οργάνωση επαναστατικού κινήματος.

Το Πατριαρχείο τον καθαίρεσε αλλά εκείνος δεν το έβαλε κάτω. Συνέχισε να περιοδεύει στις δυτικές χώρες, αναζητώντας βοήθεια από ηγεμόνες, ισχυρούς άντρες της εποχής, ακόμα και από τον Πάπα αυτοπροσώπως, χωρίς να καταφέρει να κερδίσει κάτι. Το μόνο που κατάφερε ήταν να αγοράσει κάποια μεταχειρισμένα όπλα από τη Βενετία, τα οποία πήρε μαζί του στην Ελλάδα για να τα χρησιμοποιήσει στην επανάσταση που προετοίμαζε.

Η εξέγερση του Σεπτεμβρίου 1611

Παρόλο που ο Διονύσιος δεν κατάφερε να χτυπήσει αποτελεσματικά τους Τούρκους, παρέμεινε πιστός στο όραμά του για όλη του τη ζωή και τελικά θυσιάστηκε γι’ αυτό. Η εξέγερση που έκανε το 1611 θεωρείται η δυναμικότερη εναντίον των Τούρκων κατά τον 17ο αιώνα.

Τη νύχτα της 10ης προς την 11η Σεπτεμβρίου του 1611, ένα σώμα περίπου χιλίων χωρικών από τη Θεσπρωτία και τις γύρω περιοχές έκανε έφοδο στα Ιωάννινα, πραγματοποιώντας εξέγερση εναντίον των Τούρκων.

Οι χωρικοί ήταν οπλισμένοι με ρόπαλα, δρεπάνια, σφεντόνες και ό,τι άλλο όπλο μπορούσε να βρει ο καθένας. Υποκινητής και επικεφαλής της εξέγερσης ήταν ο καθηρημένος μητροπολίτης Τρίκκης (Τρικάλων), Διονύσιος ο Φιλόσοφος. Ακολουθώντας τις οδηγίες των δύο ηγετικών στελεχών Ζώτου Τσίριπου και Γεωργίου Ντελή, το πλήθος εισέβαλε στο τουρκικό διοικητήριο, που βρισκόταν στην περιοχή της Καλούτσιανης Ιωαννίνων και έβαλε φωτιά.

Ο Οσμάν πασάς και οι άντρες του αιφνιδιάστηκαν και την τελευταία στιγμή κατάφεραν να τραπούν σε φυγή με κατεύθυνση το Κάστρο της πόλης. Ο Διονύσιος τους ακολούθησε και άρχισε να τους πολιορκεί. Η εξέγερση του Διονύσιου αν και ήταν καλά οργανωμένη, απέτυχε, καθώς πολλοί Έλληνες κάτοικοι του Κάστρου τον πρόδωσαν και αντί να τον βοηθήσουν, όπως είχαν υποσχεθεί, ανοίγοντας τις πύλες του κάστρου, τάχθηκαν στο πλευρό των Τούρκων.

Οι πολιορκημένοι Τούρκοι σώθηκαν από τμήμα του ιππικού τους, που πρόλαβε να φτάσει έξω από το κάστρο και να καταστείλει τους εξεγερμένους. Περίπου 200 άντρες βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ ο Διονύσιος κατάφερε να κρυφτεί σε μια σπηλιά.

Οι εχθροί του όμως που είχαν παραλλάξει το προσωνύμιό του από «Φιλόσοφο» σε «Σκυλόσοφο», τον κατέδωσαν και συνελήφθη από τους Τούρκους.

Το τραγικό τέλος του Διονύσιου

Ο Τούρκος διοικητής ήταν οργισμένος με τον Διονύσιο και διέταξε τους άντρες του να τον ανακρίνουν και να τον βασανίζουν σκληρά. Όταν κατά την ανάκριση ρωτήθηκε γιατί προκάλεσε την εξέγερση, δεν δίστασε να απαντήσει: «Πολέμησα για να ελευθερώσω το λαό μου από τα βάσανα και την τυραννία σας».

Η απάντησή του εξόργισε ακόμα περισσότερο τον Τούρκο διοικητή, που αποφάσισε να επιβάλλει την απάνθρωπη τιμωρία που χρησιμοποιούνταν για προδότες και στασιαστές, δηλαδή το γδάρσιμο.

Επί πέντε ώρες ο Διονύσιος υπέφερε από το απάνθρωπο βασανιστήριο στα χέρια των Τούρκων, οι οποίοι αφού τον έγδαραν ζωντανό, γέμισαν το δέρμα του με άχυρο και το περιέφεραν στην πόλη των Ιωαννίνων. Τη σκηνή του βασανιστηρίου του Διονυσίου έχει αποτυπώσει ο Παύλος Βρέλλης, στο Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων των Ιωαννίνων.

Αρκετοί από τους εξεγερμένους κατάφεραν να σωθούν και διέφυγαν στα γύρω βουνά, ενώ όσοι δεν πρόλαβαν πιάστηκαν από τους Τούρκους και εξισλαμίστηκαν με τη βία.

με πληροφορίες από  mixanitouxronou.gr

Υποστηριζόμενο από WordPress & Θέμα από Anders Norén