Ημέρα: 2 Ιανουαρίου 2023

Έφυγε από τη ζωή ο Ηπειρώτης τραγουδιστής Στυλιανός Μπέλλος

Φτωχότερο από σήμερα το Δημοτικό τραγούδι καθώς έφυγε από τη ζωή την Δευτέρα 2 Ιανουαρίου 2022 ο ερμηνευτής και μελετητής του, Στυλιανός Μπέλλος.

Ο Στυλιανός Μπέλλος, καθηγητής – φιλόλογος, τέως Λυκειάρχης, ερμηνευτής και μελετητής του παραδοσιακού δημοτικού τραγουδιού κατάγονταν από τη Σέλλιανη, Παραμυθιάς του Νομού Θεσπρωτίας.

Παράλληλα με τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών, μελέτησε συστηματικά και την ελληνική παραδοσιακή μουσική κοντά στο λαογράφο Γεώργιο Μέγα και τον λαϊκό μουσικό, Τάσο Χαλκιά.

Την περίοδο 1958-1959, η γνωριμία του με τον Ελβετό λαογράφο Samuel Baud-Bovy είχε αποτέλεσμα την ηχογράφηση πολλών ραδιοφωνικών εκπομπών, καθώς και τον πρώτο του δίσκο την Ασημούλα.

Από τότε κυκλοφόρησε περισσότερα από 300 παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια εκτελώντας τα όπως τα έμαθε από τους μεγαλύτερους. 

Συνεργάστηκε επί πολλά χρόνια με διακεκριμένους μουσικούς της λαϊκής ζυγιάς, βιρτουόζους του κλαρίνου όπως ο Τάσος Χαλκιάς, ο Πέτρος Λούκας, ο Ναπολέων Δάμος, ο Σταύρος και ο Γρηγόρης Καψάλης, ο Βασίλης και ο Βαγγέλης Σούκας, ο Θανάσης Χαλιγιάννης, ο Βασίλης Μπατζής, ο Φίλιππος Ρούντας, ο Ναπολέων Ζούμπας, κ.α. και εξέχοντες τραγουδιστές όπως ο Φώτης Χαλκιάς, ο Δημήτρης Ζάχος, ο Αλέκος Κιτσάκης, ο Γιώργος Κούρτης, ο Χρήστος Φωτίου, ο Σάββας Σιάτρας, ο Χρήστος Πανούτσος, ο Αντώνης Κυρίτσης, ο Βασίλης Κολοβός, η Γιώτα Βέη, η Αιμιλία Χατζηδάκη, η Ελένη και Ειρήνη Κονιτοπούλου, ο Χρόνης Αηδονίδης, ο Καρυοφύλλης Δοϊτσίδης, ο Χρύσανθος και ο Δημήτρης Βάγιας.

Η δραστηριότητα του δεν περιορίστηκε στον Ελλαδικό χώρο. Αποσπασμένος από το Υπουργείο Παιδείας σε σχολεία του εξωτερικού, μέσα από την ιδιότητα τού καθηγητή και ερμηνευτή προσπάθησε να μεταδώσει στα ελληνόπουλα της διασποράς την αγάπη για την μητέρα πατρίδα και το δημοτικό τραγούδι. 

Στα πλαίσια διακρατικών ανταλλαγών σε πολιτιστικά θέματα, διοργάνωσε συναυλίες σε διάφορες χώρες. Ασχολήθηκε με τη συστηματική συλλογή, διάσωση και διάδοση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και προώθησε νέες καλλιτεχνικές δυνάμεις στην παραδοσιακή μουσική της χώρας μας.

Υπήρξε συνεργάτης ημερήσιου και περιοδικού τύπου Ηπείρου και Αθήνας, παρουσίασε εκπομπές δημοτικού τραγουδιού στην τηλεόραση και παρουσίασε επί σειρά ετών την ετήσια κοπή πίτας της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος.

Διατέλεσε αντιπρόσωπος της εθνικής ενώσεως νέων επιστημόνων εξωτερικού, διευθυντής των κοινοτικών εκπαιδευτηρίων ελληνικής κοινότητας Μανσούρας, έφορος πολιτισμού της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Τραγουδιστών Ελλάδος.

Έλαβε εύφημο μνεία από το Υπουργείο Παιδείας και τιμητικές διακρίσεις, επαίνους και βραβεία για την προσφορά του από συλλόγους, αδελφότητες, σωματεία, δήμους, σχολεία, ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και ακαδημίες εντός και εκτός Ελλάδας.

Επίσης έλαβε συγχαρητήριες και ευχαριστήριες επιστολές από εξέχουσες προσωπικότητες όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Γεώργιος Ράλλης, ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, ο Κάρολος Παπούλιας, ο Ιωάννης Βαρβιτσιώτης και η Άννα Συνοδινού.

Υπήρξε μέλος και συνεργάτης επιστημονικών, πολιτιστικών και κοινωφελών Σωματείων και Ιδρυμάτων Ηπείρου και Αθήνας, μέλος κριτικών επιτροπών για την ανάδειξη νέων δημοτικών καλλιτεχνών και οργανωτής συναυλιών και ανάλογων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.

Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί την Τετάρτη 4/1/2023 στις 13:00 στην Ιερά Μονή Παναγιάς Παραμυθιώτισσας.

ertnews.gr

Ο Παναγιώτης Μάρτος, ένας άξιος καθηγητής, ένας εξαίρετος αγωνιστής της Ομόνοιας

Παραμονές Πρωτοχρονιάς, την 31η  Δεκεμβρίου 1999, διάλεξε να ταξιδέψει στην Βασιλεία των Ουρανών ο Παναγιώτης Μάρτος. 23 χρόνια κλείνουν εφέτος από την ημέρα που λαοθάλασσα συγγενών και φίλων από το Κακοδίκι την πόλη του Δελβίνου κι από άλλα χωριά του έδωσαν τον τελευταίο αποχαιρετισμό, για να μείνει όμως πάντα στις καρδιές τους, στις καρδιές όλων μας, ο άξιος  καθηγητής της Λογοτεχνίας, ο πρώτος Πρόεδρος της Ομόνοιας για το Παράρτημα του Δελβίνου, το μέλος του Γενικού Συμβουλίου και Προεδρείου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Συνταξιούχων Δασκάλων Νομού Δελβίνου, ένας από τους Πέντε ηγέτες της Ομόνοιας της περίφημης δίκης παρωδίας των Τιράνων, ο εξαίρετος αγωνιστής για τα δίκαια του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Μια δίκη,  που κράτησε αγέρωχη στάση και που όταν τον ρώτησε ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου αν συμφωνεί με τα στοιχεία και το κατηγορητήριο του απάντησε: «Ποια στοιχεία κ. πρόεδρε. Εμένα με τρέλαναν επειδή δε συμφωνούσα με τα στοιχεία τους. Συμφωνώ με τις πληγές και τα σημάδια που άφησαν πάνω στο σώμα  μου ο βούρδουλας των ανακριτών σας» και έδειξε στο δικαστικό σώμα τα πληγωμένα πόδια του.

Τον άνθρωπο που τον κλείσανε μέσα σ’ ένα κελί φέρετρο, χωρίς  θυρίδα  αερισμού, για μέρες κι εβδομάδες, ώσπου τον τρέλαναν, για να παίζουν   οι έξι δεσμοφύλακες που φρουρούσαν επάγρυπνοι, ανά δύο, σε τρεις βάρδιες τους πέντε κρατούμενους στα μπουντρούμια της ΣΙΚ,  να δέρνουν έναν άρρωστο, γιατί τους χαλούσε την ησυχία με τις φωνές του.

Ήταν στις δόξες του το Παράρτημα Ομόνοιας Δελβίνου, όταν ήταν Πρόεδρό του ο Παναγιώτης Μάρτος, γιατί τόσο πολύ την αγάπησε, που τόσο πολύ την αγκάλιασε. Ή όπως έγραφε ο ίδιος: «Ομόνοια σε γνώρισα, Ομόνοια δε είδα/ στο Μέγαρο των δικαστών, ανακριτών πυξίδα…». Αυτός έστειλε μερικά λεωφορεία με δεκάδες πιστούς, μαζί με το Παράρτημα των Αγίων Σαράντα,  με προορισμό το Αργυρόκαστρο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απέλαση του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Μαΰδώνη. 

Αυτός «έκλεψε» από το αρχείο του κράτους βαρυσήμαντα ντοκουμέντα που αποδεικνύουν την αρχαιότητα του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού (όπως είναι στην πραγματικότητα), μερικά από τα οποία τα καθρέφτισε στον μειονοτικό τύπο «Φωνή της Ομόνοιας» και «Λαϊκό Βήμα», πράγμα που ταρακούνησε τους Αλβανούς εθνικιστές, που διαλαλούσαν ότι είμαστε ερχόμενοι  εργάτες του Αλή Πασά, και έβαλαν σε κίνηση το παρακράτος για να συμβούν τα επακόλουθα με την «Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου» και την Δίκη των Πέντε της Ομόνοιας.    

Είναι ο πρωτεργάτης για το άνοιγμα του ελληνικού σχολείου στην πόλη του Δελβίνου. Του έκαναν πιέσεις, του έβαλαν βαριά πρόστιμα. Δεν υπέκυψε, γιατί όπως έλεγε ο ίδιος: «Δεν κάνομε κάτι το παράνομο. Μέσα στα πλαίσια των δικαιωμάτων που προβλέπουν οι Διεθνείς Συμβάσεις, κινούμαστε. Αυτό επιθυμεί και ο αλβανικός λαός».

Οι αρετές του, οι αξίες του, ο αγώνας του, η προσφορά του, κάθε χρόνο και αποθανατίζονται. Κάθε χρόνο και αναγνωρίζονται. Κάθε χρόνο και γιγαντώνονται. Γιατί, θέλομε δεν θέλομε ο Παναγιώτης Μάρτος, μπήκε στην ιστορία.

Τα πάθη και τα βασανιστήριά του του ο αείμνηστος Παναγιώτης τα αποθανάτισε στο «Ημερολόγιο της Κόλασης», όπου ανάμεσα στ’ άλλα γράφει:«…Θα δω το μνήμα του πατρός, μοναστηριού μας φέξη,βρυχή και πόνο της καρδιάς… δεν μπόρεσε ν’ αντέξει.Εκεί θα πάω ένα πρωί ν’ ανάψω το καντήλιστο κόνισμα της Παναγιάς, στα δάκρυα του Απρίλη…»

του Β. Παπαχρήστου

Υποστηριζόμενο από WordPress & Θέμα από Anders Norén