Με τις δέουσες τιμές εορτάστηκε και φέτος τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2022 στην Κοινότητα Μολυβδοσκεπάστου του Δήμου Κόνιτσας, ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου, η “Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων” και η ιδιαίτερα σημαντική Μάχη της Μολυβδοσκεπάστου κατά των Ιταλών κατακτητών (21 Νοεμβρίου 1940), παρουσία τοπικών, πολιτικών, στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών.
Το πρωί της Δευτέρας τελέστηκε Θεία Λειτουργία και Δοξολογία στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων από τον ιερέα π. Απόστολο Νάκο. Στη συνέχεια επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο των Ηρώων στην πλατεία του χωριού, προσκλητήριο πεσόντων και κατάθεση στεφάνων από τον Αντιδήμαρχο Δημήτριο Χήρα, που εκπροσώπησε τον Δήμο Κόνιτσας, τη Βουλευτή Μαρία – Αλεξάνδρα Κεφάλα, τον Διοικητή του 583 Τ.Π. Κόνιτσας, τον Διοικητή του Αστυνομικού Τμήματος Κόνιτσας και τον Πρόεδρο της Κοινότητας Μολυβδοσκεπάστου.
Την κεντρική ομιλία εκφώνησε ο κ. Απόστολος Λώλης ως εκπρόσωπος των κατοίκων της Κοινότητας, ο οποίος με πολύ γλαφυρό τρόπο ανέδειξε τη σημασία της νικηφόρας Μάχης της Μολυβδοσκεπάστου το 1940.
Μετά την τελετή ακολούθησε δεξίωση για τις αρχές και τους πολίτες στην πλατεία του χωριού, όπου η Βουλευτής Ιωαννίνων κυρία Μαρία – Αλεξάνδρα Κεφάλα απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό, τονίζοντας τον σημαντικό ρόλο των ενόπλων δυνάμεων, αλλά και της ελληνικής μεθορίου.
Παράλληλα, αναγνώστηκε ο χαιρετισμός που απέστειλε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεώργιος Αμυράς, που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί λόγω κοινοβουλευτικών υποχρεώσεων.
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Αντιδήμαρχος Δημήτριος Χήρας, η Βουλευτής Ιωαννίνων Μαρία – Αλεξάνδρα Κεφάλα, ο Διοικητής του 583 Τ.Π. Κόνιτσας Χαλάστρας Περικλής, ο Διοικητής του ΤΕΘ Ζιώγας Ιωάννης, ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Κόνιτσας Παναγιώτης Νάκος, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Γιώργος Ρόμπολος και Κατερίνα Δημάρατου, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Μολυβδοσκεπάστου και Κόνιτσας, ο Πρόεδρος και μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Μολυβδοσκεπάστου και αρκετοί κάτοικοι του χωριού και επισκέπτες.
Σε μία κατάμεστη αίθουσα πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 20 Νοεμβρίου η εκδήλωση – αφιέρωμα στην «Πωγωνίσια Φορεσιά» που διοργάνωσε ο Δήμος Πωγωνίου σε συνεργασία με το Τοπικό Συμβούλιο, τον Πολιτιστικό Σύλλογο και τον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Δελβινακίου.
Η μεγάλη προσέλευση του κοινού έστειλε ένα αισιόδοξο μήνυμα για τη διάθεση δημοτών κι επισκεπτών να συνδράμουν στην κατεύθυνση προστασίας της παράδοσης. Η συγκεκριμένη εκδήλωση ήταν η απαρχή μιας σειράς εκδηλώσεων και δράσεων για την μεταλαμπάδευση της γνώσης για το ντύσιμο της Πωγωνίσιας φορεσιάς.
Τους παρευρισκομένους καλωσόρισε ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κωνσταντίνος Καψάλης που ξεκίνησε τον χαιρετισμό του με τον στίχο από το τραγούδι του Αρσένη Στεργίου «Σα νεράιδα λάμπεις στα φλουριά και στην πωγωνίσια φορεσιά”, τονίζοντας ότι σε έναν μόλις στίχο παρουσιάζεται η κομψότητα και η χάρη της παραδοσιακής τοπικής ενδυμασίας του Δήμου Πωγωνίου.
Ο κ. Καψάλης αναφέρθηκε παράλληλα στις δράσεις που θα υλοποιηθούν για την ανάδειξη της σημασίας της φορεσιάς κι ευχαρίστησε τους συνεργαζόμενους φορείς για τη διοργάνωση.
«Η σημερινή εκδήλωση αποτελεί αφιέρωμα σε μία ξεχωριστή φορεσιά που οφείλουμε να προστατεύσουμε στο πέρασμα των χρόνων γιατί η παράδοση και η ιστορία είναι ο θεμέλιος λίθος του μέλλοντος. Στις φωτογραφίες βλέπουμε τις Πωγωνίσιες να στέκονται στητές και αγέρωχες μέσα στην αρκετά σύνθετη φορεσιά τους και την ομπόλια που είχαν δεμένη στο κεφάλι.
Η ομπόλια αποτελεί και το κύριο χαρακτηριστικό της φορεσιάς. Το δέσιμό της είναι ιδιαίτερο και δυστυχώς σήμερα δεν βρίσκουμε πολλά άτομα να γνωρίζουν τη δύσκολη αυτή διαδικασία.
Στόχος αυτής της εκδήλωσης και του σεμιναρίου που θα ακολουθήσει είναι να αλλάξουμε αυτά τα δεδομένα. Να καταφέρουμε, μέσω της αγαπητής συνδημότισσας Λευκοθέας Μάγκου, να μεταλαμπαδεύσουμε τη γνώση για το δέσιμο της ομπόλιας αλλά και τη σύνθεση ολόκληρης της φορεσιάς στις νέες γενιές, ώστε να διατηρήσουμε στο ακέραιο την πωγωνίσια στολή.
Όλοι μαζί μπορούμε κι οφείλουμε να διασώσουμε την παράδοσή μας. Ξεκινώντας από αυτή τη στοχευμένη εκδήλωση που γίνεται σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό και Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Δελβινακίου, θα κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν που θα μας δώσει τους ιστορικούς του θησαυρούς για να τους προσφέρουμε στο σήμερα αλλά και στο μέλλον.
Στόχος μας είναι αυτή η εκδήλωση να ταξιδέψει και έξω από τα στενά όρια του Δήμου Πωγωνίου. Άλλωστε η Πωγωνίσια φορεσιά έχει μελετηθεί από λαογράφους κι αυτό αποδεικνύει ότι η σπουδαιότητά της δεν είναι μόνο συναισθηματική.
Η ομορφιά και η σημασία της Πωγωνίσιας ομορφιάς αποτυπώνονται και το σήμα του Δήμου Πωγωνίου όπου βλέπουμε μία Πωγωνίσια με την ομπόλια της, ένα περιστέρι κι ένα κλαδί ελιάς να σχηματίζουν το ιστορικό «ΌΧΙ». Αυτό είναι ο Δήμος μας: παράδοση και ιστορία και αυτό οφείλουμε να προστατεύσουμε» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Δελβινακίου κ. Νικοφόρος Γκουρομέτσιος αναφέρθηκε στα εγκωμιαστικά σχόλια που απέσπασε από τους απόδημους της Αμερικής η προβολή ντοκιμαντέρ για την πωγωνίσια φορεσιά και σημείωσε ότι η φορεσιά μπορεί, εκ πρώτης όψεως, να φαίνεται σκληρή και άκαμπτη, είναι όμως κομψή και αρχοντική.
«Είναι μια ιδιαίτερη φορεσιά και είναι συγκινητικό το γεγονός ότι οι Πωγωνίσιοι που μετανάστευσαν πριν από 70 χρόνια στην Αμερική πήραν μαζί τους φορεσιές και δεν ξέχασαν ποτέ το παρελθόν και την ιστορία μας» δήλωσε.
Ο Πρόεδρος του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Δελβινακίου κ. Σωκράτης Μυριούνης αναφέρθηκε στις ομοιότητες που υπάρχουν με την παραδοσιακή φορεσιά της Δερόπολης ενώ ο κ. Κώστας Ζηκόπουλος, εκπρόσωπος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος συνεχάρη το Δήμο και τους φορείς για την εκδήλωση.
«Οι παραδοσιακές φορεσιές είναι ο καθρέφτης της τοπικής κοινωνίας. Συγχαίρουμε το Δήμο και τους φορείς για την εξαιρετική εκδήλωση και ως Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία θα είμαστε στο πλευρό τους σε αυτή τη σπουδαία προσπάθεια διαφύλαξης της παράδοσης» τόνισε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου κ. Γρηγόρης Άρμπιρος αναφέρθηκε στις εκδόσεις που έχουν γίνει για την πωγωνίσια φορεσιά κι επεσήμανε ότι το λευκό χρώμα της φορεσιάς αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα.
Χαιρετισμό απηύθυνε και ο επικεφαλής της περιφερειακής παράταξης «Ορίζοντες Ηπείρου» κ. Σπύρος Ριζόπουλος που σημείωσε ότι «οι φορεσιές έχουν το δικό τους αίμα και τη δική τους ιστορία».
Τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της πωγωνίσιας φορεσιάς ανέλυσε στην ομιλία της η Φιλόλογος κ. Βλάχου – Νόνη Λευκή, χαρακτηρίζοντάς την επιβλητική και σχεδόν αυστηρή κι επισήμανε ότι ο ιδιότυπος κεφαλόδεσμος έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον λαογράφων και επιστημόνων.
Ξεχωριστή ήταν η παρέμβαση του συγγραφέα κ. Κώστα Κωστούλα που παρουσίασε ιστορικά στοιχεία, αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας. «Η σημερινή εκδήλωση αποτελεί σταθμό αλλά δεν αρκεί. Η Πωγωνίσια φορεσιά θέλει σεβασμό. Αποτελεί τοπόσημο που συνδέει τη ζωή με την παράδοση του Πωγωνίου και με την Πωγωνίσια γυναίκα. Κάθε κομμάτι της φορεσιάς έχει το δικό του συμβολισμό, έχει το δικό τους σκοπό ενώ το λευκό της χρώμα μόνο τυχαίο δεν είναι» ανάφερε μεταξύ άλλων.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την προβολή ντοκιμαντέρ στην οποία παρουσιάζεται ο τρόπος ντυσίματος και αλλά και το δέσιμο της ομπόλιας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σάββατο 26 Νοεμβρίου ξεκινάει το σεμινάριο για την «Πωγωνίσια Φορεσιά» το οποίο θα πραγματοποιείται στο Δημαρχείο Δελβινακίου.
Σε εξέλιξη βρίσκεται ο Θεατρικός Νοέμβρης της Θεατρικής Ομάδας της Παραμυθιάς, με τους διοργανωτές να πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει θεσμός.
Το πρώτο Ηπειρωτικό Συμπόσιο αποτελεί γεγονός, με τις εργασίες να είναι ήδη σε εξέλιξη.
Ταυτόχρονα οι διοργανωτές επιχειρούν να φέρουν το θέατρο στην καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Την ικανοποίησή του εξέφρασε ο Γιάννης Δημόκας, εκτιμώντας πως οι προσπάθειες αποδίδουν ήδη καρπούς, ευχαριστώντας παράλληλα όσους ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση.
Μεταξύ αυτών, την πρώτη μέρα του Συμποσίου, μίλησαν για το Θέατρο ο Άλκης Φάτσιος, ο Βαγγέλης Αθανασίου και ο Κώστας Φαρμασώνης, θέτοντας και αναλύοντας πτυχές για τον κοινωνικό ρόλο του θεάτρου, αλλά και για τη βιώσιμη ανάπτυξη του ερασιτεχνικού θεάτρου, όπως και το ρόλο που διαδραματίζει το θέατρο στην τοπική κοινωνία, αντίστοιχα.
Επιπλέον, ο δήμαρχος Τζουμέρκων, Γιάννης Σεντελές, αναφέρθηκε στο διττό ρόλο του, ξεκαθαρίζοντας πως αν ετίθετο δίλημμα δήμαρχος ή ερασιτέχνης σκηνοθέτης θα προτιμούσε τη δεύτερη ιδιότητα.
