Μήνας: Μάρτιος 2023 Σελίδα 2 από 4

Με την παρουσία του Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρου Καχριμάνη, του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Θεσπρωτίας Μάριου Κάτση, του Αντιπεριφερειάρχη Θεσπρωτίας Θωμά Πιτούλη, της θεματικής Αντιπεριφερειάρχου Ρεγγίνας Δηλαβέρη, του Αντιδήμαρχου Ηγουμενίτσας Δονάτου Μαρτίνη, του προέδρου του Επιμελητηρίου Θεσπρωτίας Αλέξανδρου Πάσχου, του ηγουμένου της Ι.Μ. Γηρομερίου π. Μεθόδιου και πλήθους κόσμου, πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023 στην κατάμεστη αίθουσα του ΠΑΝΘΕΟΝ στην Ηγουμενίτσα η Ημερίδα με τίτλο «Βλαχόφωνος Ελληνισμός: Ιστορία, Εθνικοί Αγώνες και Μελλοντικές προοπτικές», που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων σε συνεργασία με το Σύλλογο Βλάχων Θεσπρωτίας.

Στις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις τους, οι ομιλητές, Μιχάλης Τρίτος ομ. καθηγητής ΑΠΘ, Μιχάλης Μαγειρίας, πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και της ΠΒΑ και Αντώνης Μπέζας, πρ. υπουργός και βουλευτής Θεσπρωτίας, αναφέρθηκαν στην προσφορά των βλαχόφωνων Ελλήνων στην Επανάσταση του 1821, στην συμβολή τους στην ίδρυση του νεοελληνικού Κράτους, στο έργο που επιτελούν οι συλλογικοί φορείς των Βλάχων στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και στο λεγόμενο βλάχικο ζήτημα και τα προβλήματα που αυτό έχει προκαλέσει στη χώρα μας.

Στο τέλος ο Πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και Π.Β.Α. κ. Μιχάλης Μαγειρίας παρέδωσε την σημαία της Ομοσπονδίας στον Πρόεδρο του Συλλόγου Βλάχων Θεσπρωτίας ώστε η σημαία να ηγηθεί του τμήματος που θα παρελάσει διότι ο Σύλλογος θα λάβει μέρος για πρώτη φορά σε παρέλαση για τον εορτασμό της επετείου της παλιγγενεσίας στις 25 Μαρτίου.

Φωτογραφίες : Ηγουμενίτσα – η δική μας πόλη

Ο Αθανάσιος Τσακάλωφ ήταν ένας από τους τρεις ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας μαζί με τον Εμμανουήλ Ξάνθο και τον Νικόλαο Σκουφά. Η προσφορά του στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 ως συνιδρυτής της Φιλικής Εταιρείας, θεωρείται πολύ σημαντική.

Γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1788. Αναγκάστηκε νέος να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να μεταναστεύσει στη Ρωσία στον πατέρα του. Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Τεκελής ή Τσάκαλος (κατά συνέπεια από το Τσάκαλος στο Τσακάλωφ η απόσταση ήταν ελάχιστη).

Ένα μικρό διάστημα βρέθηκε στο Παρίσι για σπουδές, όπου μάλιστα συμμετείχε στην ίδρυση του «Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου», σωματείου με εκπαιδευτικούς και πατριωτικούς στόχους.

Στη συνέχεια μεταβαίνει στη Βιέννη της Αυστρίας, όπου έρχεται σε επαφή με τον Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εξωτερικών του Τσάρου.

Στην Οδησσό, σημαντικό λιμάνι της Ρωσίας και οργανωμένη ελληνική παροικία του Ευξείνου Πόντου, γνωρίζει τον Νικόλαο Σκουφά και τον Εμμανουήλ Ξάνθο. Οι τρεις θέτουν το 1814 τις βάσεις για τη δημιουργία της Φιλικής Εταιρείας.

Από το 1818 ακολουθεί τον Άνθιμο Γαζή, σημαντικότατο μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνεχίζει την κατήχηση νέων μελών και σε αλλεπάλληλα ταξίδια στη Σμύρνη, στη Μακεδονία, στη Θράκη, φθάνοντας μέχρι και την Θεσσαλία.

Ένα από τα πρωταρχικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας, ο Νικόλαος Γαλάτης, είχε αρχίσει να έχει αποκλίνουσα συμπεριφορά και σύντομα απέκτησε προδοτική διαγωγή, φροντίζοντας πάντα να ασκεί ένα είδος εκβιασμού στα υπόλοιπα μέλη.

Η απειλή αυτή υποχρέωσε τους επικεφαλής της οργάνωσης να αναθέσουν στον Τσακάλωφ την εξουδετέρωσή του. Σύμφωνα με τη διαταγή αυτή, ο Τσακάλωφ, συνοδευόμενος από το Δημητρόπουλο, παρέλαβε το Γαλάτη και στο ταξίδι τους στην Πελοπόννησο, πλησιάζοντας την Ερμιόνη, τον εκτέλεσαν.

Ήταν Νοέμβριος του 1819. Ο Τσακάλωφ αναγκάζεται να δραπετεύσει, καθότι θεωρήθηκε ένοχος για τη δολοφονία, και από τη Μάνη περνάει στην Πίζα της Ιταλίας, όπου και παρέμεινε έως και την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως το 1821.

Στην Επανάσταση

Αμέσως μετά την έκρηξη του κινήματος, φτάνει στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, εκεί όπου είχαν ήδη ξεκινήσει οι πρώτες μάχες. Αναλαμβάνει υπασπιστής του Αλέξανδρου Υψηλάντη στον Ιερό Λόχο και μετά την καταστροφή του Δραγατσανίου κατάφερε να επιστρέψει και να πολεμήσει στην Ελλάδα.

Μετά το τέλος της Επαναστάσεως και την τελική απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό, την περίοδο του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, του Ιωάννη Καποδίστρια, ο Τσακάλωφ υπηρέτησε στο στρατιωτικό λογιστικό του Γενικού Φροντιστηρίου και εμφανίστηκε ως πληρεξούσιος Ηπείρου στην Εθνοσυνέλευση του Άργους (1829).

Το καλοκαίρι του 1832 έφυγε από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στη Ρωσία, στη Μόσχα, όπου και έζησε μέχρι το 1851.

Με πληροφορίες από Βικιπαίδεια

Ο Νικόλαος Σκουφάς γεννήθηκε το 1779 στο Κομπότι της Άρτας από γονείς «μεσαίας τάξης». O πατέρας του λεγόταν Κουμπάρος αλλά ο ίδιος ασχολούμενος με την κατασκευή σκούφων έλαβε αργότερα το προσωνύμιο Σκουφάς με το οποίο και καθιερώθηκε.

Το 1813, ο Σκουφάς βρισκόταν στη Ρωσία, όπου και εγκαταστάθηκε στην Οδησσό, ασκώντας χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία το παλαιό επάγγελμά του.

Με αυτόν τον τρόπο, του δόθηκε η ευκαιρία να γνωριστεί με τον Αθανάσιο Τσακάλωφ και τον Εμμανουήλ Ξάνθο, μετέπειτα συνιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας, η οποία ιδρύθηκε το έτος 1814, ύστερα από πρόταση του Σκουφά.

Ο Σκουφάς διέθετε επαναστατική προπαίδεια: ήταν προκατηχημένος στις ιδέες που θα προέβαλε στην Εταιρεία, από τον Κωνσταντίνο Ράδο, έμπορο στη Ρωσία, γεννημένο στο Τσεπέλοβο των Ιωαννίνων.

Ο Ράδος είχε σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, όπου μυήθηκε στον καρμποναρισμό, και είχε προσπαθήσει να ιδρύσει το 1812 στη Μόσχα ελληνική επαναστατική εταιρεία, υπολογίζοντας στα πρώτα μέλη της και τον Σκουφά.

Ο Νικόλαος Σκουφάς ανέλαβε τη διάδοση και την κατήχηση μελών στην Φιλική Εταιρεία από το πλήθος των ομογενών της Ρωσίας. Μερικά από τα μέλη που μύησε ήταν ο Γεώργιος Σέκερης, ο Αντώνιος Κομιζόπουλος, ο Νικόλαος Γαλάτης και ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος. Αρχικά, οι προσπάθειές του στη Μόσχα και την Πετρούπολη δεν ευδοκίμησαν, αλλά στη συνέχεια βρήκε ανταπόκριση στην Οδησσό, στις αρχές του 1816.

Στην Οδησσό, ο Σκουφάς συνεργάστηκε με τον Άνθιμο Γαζή, ο οποίος τελικά είχε αναλάβει έναν πολύ αποφασιστικό ρόλο στη διάδοση της Φιλικής Εταιρείας, αναθέτοντάς του τη μύηση κλεφτών και αρματολών της Στερεάς Ελλάδας.

Ο ίδιος ανέλαβε να διαδώσει την ιδέα της Φιλικής Εταιρείας στην Πελοπόννησο, περνώντας για αυτόν ακριβώς το σκοπό από την Κωνσταντινούπολη.

Το 1818 με προτροπή του Σκουφά, η έδρα της Φιλικής Εταιρείας μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί ο Σκουφάς μύησε τον Παναγιώτη Σέκερη (αδελφό τού ήδη μυημένου Γεωργίου Σέκερη) ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην χρηματοδότηση του έργου της Εταιρείας. Ο Σκουφάς ισχυριζόταν ότι η έδρα της Εταιρείας έπρεπε να μεταφερθεί στην Πελοπόννησο παρά τις αντιρρήσεις των άλλων δύο συνιδρυτών.

Ωστόσο, η κακή υγεία του δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει την αποστολή του.

Πέθανε στις 31 Ιουλίου 1818 στο Μέγα Ρεύμα της Κωνσταντινούπολης και τάφηκε στον τοπικό ναό των Ταξιαρχών.

Το όνομά του έχει δοθεί στον Δήμο που ανήκει το Κομπότι, σε κεντρικό δρόμο της πόλης της Άρτας (στον οποίο βρίσκεται το κτίριο που στεγάζονταν αρχικά η επιχείρησή του) αλλά και σε δρόμο στο κέντρο της Αθήνας, στο Κολωνάκι.

Μια απόφαση που μόνο ως εθνικά επιζήμια μπορεί να τη δει και ο πιο αδαής είναι εκείνη που εξέδωσε το Πρωτοδικείο Φλώρινας και αφορά την επίσημη λειτουργία του «Κέντρου Μακεδονικής Γλώσσας» στη Φλώρινα.

Η δικαστική Αρχή απέρριψε τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί εγγράφως από διάφορους φορείς και οργανώσεις και επικύρωσε το καταστατικό του Κέντρου, παρά το γεγονός ότι αυτό σύμφωνα με τη Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου, προέδρου Αρείου Πάγου ε.τ. και πρώην πρωθυπουργού, παραβιάζει το νόμο και τους όρους της Συμφωνίας των Πρεσπών.

«Σήμερα σκότωσαν την Μακεδονία! Σήμερα η “Ελληνική” δικαιοσύνη αποφάσισε με βούλα να έχουμε δήθεν “Μακεδονική” γλώσσα δήθεν “Μακεδονικά” σχολεία και δήθεν “Μακεδονική” μειονότητα», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος ξεκαθαρίζοντας ότι πρόκειται περί προδοσίας!

Με ανάρτησή τους οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από το αμφιλεγόμενο Κέντρο πανηγυρίζουν τονίζοντας πως:

«Με την ιστορική απόφαση της 16ης Μαρτίου 2023 το Πρωτοδικείο Φλώρινας απέρριψε την καταγγελία του Εισαγγελέα. Επίσης, απέρριψε τις Τριτανακοπές που κατατέθηκαν από την Παμμακεδονική Ένωση Μακεδονικού Αγώνα Ελλάδας-Αυστραλίας και τον Πανελλήνιο Σύλλογο Απογόνων Μακεδονομάχων – Ο Παύλος Μελάς, όπως και τις Παρεμβάσεις που κατατέθηκαν από τον Σύνδεσμο Προάσπισης Μακεδονίας-Θράκης, την Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, τον Σύλλογο ο Αριστοτέλης, όπως και τις πρόσθετες παρεμβάσεις από πλευράς της, Ένωσης Απόστρατων Αξιωματικών Στρατού και της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.

Οι παραπάνω απορρίφθηκαν όχι μόνο ως αβάσιμες, αλλά κυρίως ως απαράδεκτες.

Το “Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας στην Ελλάδα” παραμένει νόμιμα εγγεγραμμένο. Το Κέντρο επιθυμεί να εκφράσει την ικανοποίησή του που μετά από πολλούς αγώνες των τελευταίων δεκαετιών, οι ομιλητές της Μακεδονίας στην Ελλάδα έχουν επιτέλους μια θετική δικαστική έκβαση να γιορτάσουν.»

Δείτε σελίδες της δικαστικής απόφασης:

pontosnews.gr

H ανακοίνωση του προέδρου της Πατριωτικής Ένωσης Πρόδρομου Εμφιετζόγλου

Με νέα απόφασή του, το Πρωτοδικείο Φλώρινας απέρριψε τις ενστάσεις που υπεβλήθησαν για την αναγνώριση Σωματείου στην Ελλάδα «Μακεδονικής» Γλώσσας. Οι ενστάσεις υπεβλήθησαν από την Πατριωτική Ένωση και άλλους φορείς και πρόσωπα.

Με απόλυτα τεκμηριωμένο τρόπο, οι ενστάσεις αμφισβήτησαν τη νομική βάση μιας τέτοιας αποφάσεως, η οποία δεν στοιχειοθετείται και από καμία πρόνοια της Συμφωνίας των Πρεσπών. Υπέδειξαν επίσης τους προφανείς κινδύνους εργαλειοποιήσεως της δήθεν «Μακεδονικής» γλώσσας για την προβολή ισχυρισμών περί υπάρξεως «Μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα.

Η εμμονή του Πρωτοδικείου Φλώρινας σε μια λάθος και εθνικά επικίνδυνη απόφαση, θέτει την Ελληνική Δικαιοσύνη προ των ευθυνών της. Θέτει επίσης την Κυβέρνηση, που συνέπλευσε με τους πρωταγωνιστές της Συμφωνίας  των Πρεσπών  και την υποστηρίζει σήμερα ανεπιφύλακτα, μπροστά στις συνέπειες και τις παρενέργειες που προκαλεί αυτή, ακόμη και όταν δεν προβλέπει την αναγνώριση «Μακεδονικής» γλώσσας στην Ελλάδα.

Η Πατριωτική Ένωση δεν πρόκειται να δεχθεί ως τελεσίδικη την απόφαση του Πρωτοδικείου της Φλώρινας, που έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση όχι μόνο με τα αισθήματα του Ελληνικού λαού, αλλά και με το Ελληνικό δίκαιο, όπως αυτό εκφράζεται και ερμηνεύεται από κορυφαίους νομικούς και δικαστικούς λειτουργούς της χώρας. Θα προσφύγει σε όλα τα δυνατά νομικά μέτρα και θα κάνει πιο έντονο ακόμη τον αγώνα της κατά της επαίσχυντης Συμφωνίας των Πρεσπών.

Ο Πρόεδρος

Πρόδρομος Εμφιετζόγλου

Την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, 19 Μαρτίου 2023, το πρωΐ, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Άρτης, ελειτούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άρτης κ. Καλλίνικος.

Επίσης, πραγματοποιήθηκε, κατά την Εκκλησιαστική Τάξη, η Τελετή της Σταυροπροσκυνήσεως.

Κατά την Θεία Λειτουργία, ανεγνώσθη Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος “Περί των Ιερατικών Κλήσεων”.

Βιβλιοπαρουσίαση

Ζαν – Κριστόφ Σαλαντέν,

«Ο Αγώνας για την ελληνική γλώσσα κατά την Αναγέννηση»

Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

Μετάφραση: Μαρία Στρατσάνη, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας

Το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών παρουσιάζει τη Δευτέρα 27 Μαρτίου 2023 και ώρα 19:30, στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Δ. Χατζής», το βιβλίο του Ζαν – Κριστόφ Σαλαντέν, «Ο Αγώνας για την ελληνική γλώσσα κατά την Αναγέννηση» σε μετάφραση Μαρίας Στρατσάνη, Δρ Φιλοσοφίας. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ).

Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Αριάδνη Γκάρτζιου – Τάττη, Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ο Χρήστος Μεράντζας, Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών και η Μαρία Στρατσάνη, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας.

Το βιβλίο του Γάλλου ιστορικού Ζαν-Κριστόφ Σαλαντέν «Ο αγώνας για την ελληνική γλώσσα κατά την Αναγέννηση» έχει ως βάση την ομότιτλη διατριβή του, την οποία εκπόνησε υπό την εποπτεία του Πιέρ-Βιντάλ Νακέ.

Η ελληνική γλώσσα, που είχε εξαφανιστεί από την Ευρώπη τον καιρό των μεγάλων επιδρομών και μεταναστευτικών ρευμάτων της Ύστερης Αρχαιότητας, επιστρέφει θεαματικά τον 15ο αιώνα.

Με τον ενθουσιασμό των ουμανιστών για τη γλώσσα του Ομήρου ξεχάστηκαν οι βίαιες αντιδράσεις των σχολαστικών απέναντί της. Όταν ο Έρασμος τόλμησε να αμφισβητήσει τη λατινική Βουλγάτα και να προβάλει την ελληνική «αλήθεια» (1516), ξέσπασε σκάνδαλο.

Ο Λούθηρος, εκμεταλλευόμενος την περίσταση, αμφισβήτησε την αυθεντία της Ρώμης, και έτσι οι ελληνιστές κατηγορήθηκαν ότι παίζουν το παιχνίδι της Μεταρρύθμισης (qui graecizabant, lutheranizabant).

Η θέση της ελληνικής γλώσσας συνδέθηκε στενά με της εβραϊκής, της άλλης ιερής γλώσσας που ανταγωνιζόταν τη λατινική.

Για να χτυπηθεί το κακό στη ρίζα του, η Σύνοδος του Τριδέντου αποφάσισε τελικά να επιβάλει τα λατινικά της Βίβλου (1545), να απαγορεύσει την πρόσβαση στις ελληνικές ή τις εβραϊκές πηγές και να καταχωρίσει στη μαύρη βίβλο τα ονόματα των γνωστότερων ελληνιστών και των τυπογράφων / εκδοτών τους, με αποτέλεσμα οι ελληνικές σπουδές να υποχωρήσουν για καιρό στην Ευρώπη της Αντιμεταρρύθμισης.

Ξαναζωντανεύοντας τα έργα και τους πρωταγωνιστές και αποκαλύπτοντας τί πραγματικά διακυβευόταν, η μελέτη αυτή παρακολουθεί πώς εξελίχθηκε επί δύο ολόκληρους αιώνες ο αγώνας για την ελληνική γλώσσα.

(Από τη σελίδα του ΜΙΕΤ).

Η Δημοτική Σύμβουλος Ελένη Ακονίδου αναδείχθηκε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωαννιτών μετά την ειδική συνεδρίαση της Κυριακής.

Από την συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου απουσίαζαν ο επικεφαλής της παράταξης «Ανεξάρτητη Δημοτική Πρωτοπορία» Νίκος Γκόντας και οι δημοτικοί σύμβουλοι της ίδιας παράταξης Βασίλης Βλέτσας, Στέφανος Μάντζιος και Νίκος Τσόλης.

Λόγω υποχρεώσεων απουσίαζε ο δημοτικός σύμβουλος Βλάσης Παπαχρήστος της παράταξης «Γιάννενα- Πολίτες για την Ανατροπή».

Η κ. Ακονίδου έλαβε 22 ψήφους, τρεις δημοτικοί σύμβουλοι (Γιάννης Λυκογιώργος, Λάζαρος Νάτσης και Όλυ Τσουμάνη) απείχαν από την εκλογική διαδικασία ενώ καταμετρήθηκαν και 15 λευκά ψηφοδέλτια.

Η νέα πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου ευχαρίστησε τους συναδέλφους της για την εμπιστοσύνη καθώς όπως είπε πρόκειται για ύψιστη τιμή.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους ανεξαιρέτως και να ζητήσω τη βοήθεια και τη συνδρομή όλων ώστε να τηρούνται οι διαδικασίες. Πρόκειται για το ανώτατο όργανο του Δήμου μας και με τη βοήθεια όλων θα κάνουμε το καλύτερο για να τιμήσουμε το θεσμό» ανέφερε η κ. Ακονίδου.

Κατά την έναρξη της συνεδρίασης και με αφορμή την ανακοίνωση που είχε προηγηθεί από την παράταξη «Ανεξάρτητη Δημοτική Πρωτοπορία» ο Δήμαρχος Δημήτρης Παπαγεωργίου ξεκαθάρισε ότι η ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου δεν σχετίζεται με την διαδικασία της εκλογής Δημάρχου.

«Το Δημοτικό Συμβούλιο συγκαλείται σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος. Το πρακτικό εκλογής δημάρχου υπεβλήθη στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση η οποία δεν άσκησε την αρμοδιότητά της στον προβλεπόμενο από το νόμο χρόνο και έτσι το πρακτικό εκλογής θεωρείται έγκυρο. Για την διαδικασία εκλογής δημάρχου τηρήθηκε ότι προβλέπεται από τη νομοθεσία. Όποιος θεωρεί ότι η εκλογή δεν είναι νόμιμη έχει το δικαίωμα της προσφυγής αρμοδίως» υπογράμμισε ο Δήμαρχος.

Το Δημοτικό Συμβούλιο στην ίδια συνεδρίαση ανέδειξε νέο τακτικό μέλος στην Οικονομική Επιτροπή τον δημοτικό σύμβουλο Νίκο Σιορόκα (είχε προηγηθεί η παραίτηση της Ελένης Ακονίδου) ενώ εξέλεξε και τον δημοτικό σύμβουλο Χάρη Δολιώτη ως αναπληρωματικό μέλος στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής.

Η αντιπροσωπεία του Δήμου Πάργας με επικεφαλής τον Αντιδήμαρχο Πάργας Δημήτριο Μπούσιο και τον Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Βαλανιδοράχης Γεώργιο Δημητρίου, συμμετείχε και φέτος στις εκδηλώσεις του Δήμου Ανατολικής Μάνης που πραγματοποιήθηκαν στην Αρεόπολη.

Οι εκδηλώσεις αυτές γίνονται κάθε χρόνο προς τιμή της επετείου της 17ης Μαρτίου 1821, ημέρας κατά την οποία οι Μανιάτες οπλαρχηγοί ξεκίνησαν τον αγώνα κατά των Οθωμανών και αποτελούν την απαρχή του αγώνα για την ανεξαρτησία των Ελλήνων, πριν την επίσημη κήρυξη της.

Ο Δήμος Πάργας συνδέεται με τον Δήμο Ανατολικής Μάνης, μέσα από την θυσία του Μανιάτη Ήρωα Κυριακούλη Μαυρομιχάλη που έδωσε την ζωή του το 1822 σε μάχη στην Σπλάντζα (Αμμουδιά), επικεφαλής εκστρατευτικού σώματος 500 Μανιατών.

Ο Κωνσταντίνος Ράδος γεννήθηκε το 1785 στο Τσεπέλοβο Ζαγορίου και σπούδασε σε σχολές Ρουμανίας και της Πίζας.

Είχε μυηθεί στον καρμποναρισμό, γεγονός που τον έκανε να αντιληφθεί καλύτερα τον τρόπο οργάνωσης και δράσης της Φιλικής Εταιρείας της οποίας ήταν ο εμπνευστή της. Το 1822 έλαβε μέρος στη μάχη στα Στύρα στο πλευρό του Ηλία Μαυρομιχάλη και του Βάσου Μαυροβουνιώτη ενώ ηττήθηκαν από τον οθωμανικό στρατό του Ομέρ Μπέη.

Πριν αλλά και κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης του Ιωάννη Καποδίστρια ανέλαβε αρκετές διοικητικές θέσεις. Συγκεκριμένα ο Κωνσταντίνος Ράδος διατέλεσε Έπαρχος Άνδρου (1822-1824), Έπαρχος Τριπολιτσάς (1825), προσωρινός Διοικητής Ναυπλίου (1828-1829) και Έκτακτος Επίτροπος Δυτικής Ελλάδας (1830-1831).

Από τα διοικητικά του καθήκοντα αποσύρθηκε μόλις το 1831, αμέσως μετά την δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια και πέθανε το 1865 λαμβάνοντας μικρή σύνταξη για την συνεισφορά του στον αγώνα, την οποία αργότερα θα συνεχίσει να λαμβάνει η σύζυγός του.

Η πυκνή αλληλογραφία του Ράδου με τον Καποδίστρια σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Βιάρος Καποδίστριας ζητά από τον Ράδο να του επιβεβαιώσει την είδηση του θανάτου τού αδελφού του Ιωάννη αποδεικνύει ότι οι σχέσεις του Κυβερνήτη με τον Κωνσταντίνο Ράδο δεν παρέμειναν απλά σε τυπικό επίπεδο αλλά μεταξύ τους είχε αναπτυχθεί μια πιο ουσιαστική σχέση.

Εμπνευστής της Φιλικής Εταιρείας

Σύμφωνα με τον Ευριπίδη Γιαννακό

…το 1787 μετά το σφαγιασμό του παππού του απ’ τον Αλή-πασά, απορφανισμένη η οικογένειά του κι ο ίδιος έφυγαν κρυφά από το Τσεπέλοβο και κατέφυγαν στο Γαλάζι της Ρουμανίας (σημερινό Γαλάτσι), φοβούμενοι την “μάχαιραν” του Αλή, όπως γράφει ο Λαμπρίδης. Στο Γαλάζι ο Κωνσταντίνος Ράδος “προηλείφετο, όπως συνεχίζει ο Λαμπρίδης, για το εμπόριο, διδασκόμενος προς τη πατρίω γλώσση, την Γαλλικήν και την Ιταλικήν”.

Ο Κων/νος Ράδος μετά το θάνατο του πατέρα του, πήγε για ανώτερες σπουδές στην Πίζα της Ιταλίας, όπου σπουδάζοντας εμυήθη στην “Καρμποναρισμό”. Μετά από τρία χρόνια σπουδών στην Πίζα πήγε στην Οδησσό κι από κει στη Μόσχα, με πρόσκληση συμπατριωτών του κι έμεινε εκεί εμπορευόμενος ως την εισβολή των Γάλλων (1812).

Ο Κων/νος Ράδος ποτέ δεν έπαψε να πιστεύει στην ελευθερία της σκλαβωμένης μας Πατρίδος και το είχε διδαχθεί αυτό, παιδί ακόμα, απ’ τον Εθνομάρτυρα πάππο του κυρ Βασίλη Ράδο.

Μετά απ’ τις πολλές επαναστατικές ατυχίες, στις οποίες ανοργάνωτα και πρόχειρα, μα με λαχτάρα, για την ανεξαρτησία και τη λευτεριά της, επεδόθη η Πατρίδα μας, ο Κων/νος πίστεψε πως μόνο με τις ίδιες και μόνο δυνάμεις του Έθνους έπρεπε να γίνει ο μεγάλος ξεσηκωμός για την απελευθέρωση. Θα έπρεπε όμως στον αγώνα αυτό να πάρουν μέρος όλοι οι Έλληνες, μικροί και μεγάλοι, χωρίς καμιά απολύτως εξαίρεση, Γι’ αυτό όμως χρειάζονταν προετοιμασία σοβαρή, υπεύθυνη, συντονισμένη, πολύχρονη και απόλυτα μυστική, για να μπορέσει να επιτευχθεί ο μεγάλος σκοπός.

Έτσι μέσα του, μέσα στη βαθιά του σκέψη, γεννήθηκε η ιδέα για τη σύσταση μιας οργάνωσης, απόλυτα μυστικής, που θα ετοίμαζε το γένος ολόκληρο, για τον μεγάλο ξεσηκωμό. Η οργάνωση αυτή θα έδινε τον “μπούσουλα” για τον προσανατολισμό του αιώνιου πόθου όλων των Ελλήνων, θα τον έβαζε σε δρόμο, θα του ‘δειχνε τη σωστή κατεύθυνση.

Ο Λαμπρίδης για την ιδέα αυτή του Ράδου γράφει: “Κατά τον χρόνον δε της εν Μόσχα διαμονής του, νέος ων, ζωηρός και διάπυρος πατριώτης, λέγεται ότι συνέλαβε πρώτος την ιδέα της συστάσεως εταιρείας μυστικής, προς εξέγερσιν του Ελληνικού γένους, κατά του Τυράννου”.

Ο Γεωργάκης Σωτηρίου, ένας γεροδιδάσκαλος απ’ τις Νεγάδες, γράφει στα έμμετρα, μα ανέκδοτα απομνημονεύματά του:

“Γέννησε το Τσεπέλοβο τον Ράδο Κωνσταντίνο

τον ένθερμο πατριωτών των Φιλικών εκείνων.

Αυτός πρώτος συνέλαβε ιδέαν εταιρείας της Φιλικής,

Για διώξιμο της μισητής Τουρκίας,

Κι εις τον Τσακάλωφ και Σκουφά και Ξάνθο το Μανώλη

τους είπε την ιδέα του με την καρδιά του όλη…”

Ο Στέφανος Ξένος πάλι στην “Ηρωίδα της Ελληνικής Επαναστάσεως” , σελ. 15 γράφει: ” λέγεται ότι ο πρώτος ο οποίος εξέφρασε την ιδέα της εταιρείας ταύτης, ήτο ο Κων/νος Ράδος. Εις Μόσχαν περί το 1812 ολίγον προ της αφίξεως των Γάλλων, εν εσπέρας εις την οικίαν του, εις την οποίαν ήσαν και τίνες άλλοι, ο Αντώνιος Κομιζόπουλος, ο Μάνθος Ράδος και Σκουφάς και ότι ο τελευταίος, αν και υπάλληλος απλούς τότε, την εγκολπίσθη και απεφάσισε, όπως πραγματοποιήσει αυτήν”.

Ακόμα στο βιβλίο του Αγησίλαου Τελάλη ” ο Φιλικός Αναγνωστόπουλος” στη σελ. 13 είναι γραμμένα τα παρακάτω σχετικά, που αναφέρει ο ίδιος ο Φιλικός Αναγνωστόπουλος: “απαραλλάκτως, λέει, τοιαύτην ομιλίαν, οποίαν και του Ξάνθου, μου έκαμεν και ο κύριος Ράδος, ότι το παν το περιεχόμενον εις την κεφαλήν του Σκουφά ήτο ιδικόν του, ως φρονιματήσας αυτόν εις την Μόσχαν”.

Εξ άλλου στην εφημερίδα “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” στις 26-11-1964 ο καθηγητής και ερευνητής απ’ τις Νεγάδες, εγγονός του γεροδασκάλου Γεωργάκη Σωτηρίου, όπως γράφω παραπάνω, γράφει: “Κατά την παράδοση που διασώζει ο γέρο δάσκαλος απ’ τους Νεγάδες Γεωργάκης Σωτήρης σε ανέκδοτα απομνημονεύματά του, ο Χριστόδουλος Τσολάκης από το Τσεπέλοβο, κατά τη μετάβασή του στους Νεγάδες, που συνέπεσε με την αγγελία του θανάτου του συμπατριώτη του Κων/νου Ράδου (1865), είπε ενώ μιλούσαν για τον μακαρίτη που γνώριζε πολύ καλά, ότι ο Κων/νος Ράδος που είδε στην Οδησσό κατά το 1808, ανακοίνωσε σ’ αυτόν και τον μεγαλύτερο αδελφό του Δημήτριο, την πρόθεσή του να συστήσει Εταιρεία, με σκοπό την απελευθέρωση της Ελλάδος”.

Ο ίδιος πάλι στην εφημερίδα “Ηπειρωτικόν Μέλλον” αριθ. 97/642/10-6-1968 γράφει συμπληρώνοντας με πολλές λεπτομέρειες τα παραπάνω: ” …Όταν ο Ράδος το 1797 έφυγεν εκ Τσεπελόβου, ο Χριστόδουλος Τσολάκης ήτο επτά ετών. Τον συνάντησε δε το 1808 εις Οδησσόν εις το ξενοδοχείον όπου κατά συγκυρίαν ευρίσκοντο οι αδελφοί Τσολάκη, Δημήτριος, ο μεγαλύτερος και ο μνημονευόμενος Χριστόδουλος, προς τους οποίους ανακοίνωσε τον σκοπόν, ότι θα συστήσει εταιρείαν προς απελευθέρωσιν του Έθνους. Μετά ταύτα οι αδελφοί Τσολάκη διανυκτέρευσαν εις το παρά το Κισνόβιον ιδιόκτητον αγροτικόν κτήμα, ο δε Ράδος εις Μόσχαν όπου μετά του Τσακάλωφ, Σκουφά και άλλων ήρχισε τα της εταιρείας”.

Εξ άλλου ο κ. Α. Δεσποτόπουλος ιστορικός, Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής σχολής (1954), κρίνοντας το αναμνηστικό τεύχος της Ακαδημίας με τον τίτλο “Η Φιλική Εταιρεία” γράφει τα παρακάτω για τον Κων/νο Ράδο: “Στο κεφάλαιο Πρόδρομοι της Φιλικής Εταιρείας, σκιαγραφείται η εταιριστική κίνηση, για την απελευθέρωση του υπόδουλου Γένους, που φτάνει και πριν το 1700 και αναφέρονται οι μυστικές εταιρείες πριν τη Φιλική κι όσοι απ’ τους ιδρυτές των έμειναν γνωστοί. Παραλείπεται όμως ο Κων/νος Ράδος που υπήρξε όχι απλώς ο εγγύτερος πρόδρομος, αλλ’ ο απώτερος ιδρυτής σχεδόν της Φιλικής Εταιρείας και πάντως ο κατηχητής του Σκουφά και του Τσακάλωφ, στην ιδέα για την ίδρυση ελληνικής μυστικής επαναστατικής εταιρείας. Οπωσδήποτε η συμβολή του Κων/νου Ράδου στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας είναι βασική. Έτσι η αγνόησή του αποτελεί σοβαρή παράληψη”.

Ο Κανδηλώρος στο βιβλίο του “η Φιλική Εταιρεία” σελ. 180 γράφει: ” γνωρίζομεν μόνον ότι εκεί (εις την Σμύρνην) μετέβη ο Τσακάλωφ ίνα ιδεί τον Ράδον … όστις περιβληθείς Γαλλική υπηκοότητα εμπορεύετο υπό την προστασίαν του Γάλλου Προξένου Δαβίδ … και πρωίαν τινά της Ανοίξεως του 1818 εμφανίζεται, ενώπιον του Ράδου, εν Σμύρνη, ο Τσακάλωφ και αγκαλιαζόμενος αυτόν λέγει με ενθουσιασμόν και δακρύων … Η ιδέα σου επραγματοποιήθη”.

Ακόμη η εφημερίδα “ΑΥΓΗ” 13-1-1865, χρονολογία θανάτου του Ράδου, γράφει σχετικά με τον Ράδο στη Σμύρνη: “…αίφνης επιφαίνεται ο Τσακάλωφ αγγέλων χαρμόσυνον αγγελίαν… Ράδε τω λέγει, η επιθυμία σου εγένετο έργον. Διάδος λοιπόν ανά πάσαν την Ασίαν την φιλικήν εταιρείαν”.

Η πληροφορία αυτή συμπίπτει χρονολογικά με τον θάνατο του Ράδου (1865). Με τα λόγια του Τσακάλωφ τεκμηριώνεται ότι την επιθυμία και την πρόθεση για την ίδρυση της φιλικής Εταιρείας είχε εκδηλώσει πρώτος ο Ράδος.

Η συμβολή του στην Επανάσταση

Σύμφωνα πάντα με τον Ευριπίδη Γιαννακό

“ο Ράδος ήταν αγνός πατριώτης,φρόνιμος,συνετός και κατέβαλε ξεχωριστές προσπάθειες για να ειρηνεύσει ο τόπος και να δοθούν όλοι στον μεγάλο αγώνα, χωρίς περιορισμούς και έριδες.

Στο ΙΒ΄τόμο της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους σελ. 355 είναι γραμμένα τα παρακάτω σχετικά με την επιρροή του Ράδου σαν ειρηνοποιού ανάμεσα στις αντιμαχόμενες φατρίες κατά την Επανάσταση του ’21: ” … ότι έπρεπε, να προκληθούν στην Αρκαδία ειρηνοποιοί οι Κων/νος Ράδος, Δ. Γουζέλης και Ν. Καλλέργης και σε περίπτωση αποτυχίας, να επέμβει ο στρατός…”. Στον ίδιο τόμο και στη σελ. 352 είναι γραμμένα τα παρακάτω: “Μέσα στο Φρούριο (πρόκειται για το Παλαιό κάστρο των Ψαρών) βρίσκονται 85 Ψαριανοί και 45 Θεσσαλο-Μακεδόνες με τους αρχηγούς Ράδο και Άγγελο”.

Ο Ράδος πήρε δύο φορές μέρος στη συνέλευση στο Άργος, σαν αντιπρόσωπος των Ηπειρωτών και μετά παραιτήθηκε υπέρ του συμπατριώτη του από το Λιασκοβέτσι του Ζαγοριού, Χριστοδ. Κλωνάρη. Με την κυβέρνηση Καποδίστρια διορίστηκε αρχικά διοικητής της Ναυπλίας κι ύστερα έκτακτος επίτροπος Αργολίδος και τέλος επίτροπος του κράτους στη Δυτική Στερεά Ελλάδα.

Ο Ιωάννης Κωλέττης αναγνωρίζοντας τα διοικητικά προσόντα και τον αδαμάντινο χαρακτήρα του έγραφε γι αυτόν στις 19-2-1831 : “Ο άνθρωπος όστις εκ Ναυπλίου εστάθη να διοικεί σχεδόν τα πράγματα της όλης Πελοπονήσου και εις πλέον κρισίμους περιστάσεις, ειμπορούσε τις να αμφιβάλει ότι δεν ήθελε δυσκολευθή, να διοικήσει τον κάλλιστον λαόν της Δυτικής Ελλάδος…”

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έγραφε προς αυτόν στις 2-10-1830: “Εγώ δε σας ευρίσκω πάντοτε με το γράμμα μου όπου και αν διατρίβητε, διότι σας υπολήπτομαι…” Και σε άλλη επιστολή στις 7-10-1831 ο ίδιος γράφει: “Διό αγαπητέ ενδυθείς είπερ άλλοτε τον πατριωτισμόν και την σύνεσιν, προσπάθησον να συγκεντρώσεις το γενικό όλων φρόνημα, προς το συμφέρον της Πατρίδος δια να την σώσωμεν…”

Ο Κων/νος Ράδος εχρημάτισε και Διοικητής στην Αθήνα και ύστερα Νομάρχης στη Σύρο ως το 1854, οπότε συνταξιοδοτήθηκε. Στα 1865 σε ηλικία 80 χρονών, ύστερα από μια ζωή γεμάτη εθνική δράση πέθανε στην Αθήνα.

Ο Λαμπρίδης στη σελ. 98 στα “Ζαγοριακά” γράφει: ” Καθ’ όλον το μακρόν διάστημα των υπέρ Πατρίδος πολυετών υπηρεσιών του, διεκρίθη αείποτε, επί αδόλω πατριωτισμώ, εγκαρτερήσας καθ’ όλον το από του 1821 μέχρι τέλους της Επαναστάσεως διάστημα, εν μέσω παντοίων στερήσεων και κακουχιών, επί ευσηνειδήτω εκπληρώσει των καθηκόντων του και επί άκρα τιμιότητα, ένεκα τούτων αποβιώσας επί τη ψάθη”.

με πληροφορίες από Βικιπαίδεια